Kognitywna teoria języka 260-SDJ3-2KTJ
Jednostka prowadząca kierunek: Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych
Profil studiów: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Stacjonarne
Język przedmiotu: Język polski
Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy,
Rok studiów /semestr: Rok II, semestr 2
Wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów):
Student powinien mieć ogólną wiedzę o języku wyniesioną z
Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: wykład – 15 godz.
Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu:
wykład (metoda podawcza)
egzamin ustny
Bilans nakładu pracy studenta:
uczestnictwo w zajęciach – 15 godz.
przygotowanie do egzaminu – 20 godz.
samodzielne lektury – 20 godz.
konsultacje – 5 godz.
Łącznie: 60 godz.
Wskaźniki ilościowe - Nakład pracy studenta związany z zajęciami:
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela - 20 godz.
o charakterze praktycznym: 25 godz.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Ogólnie: mieszany: w sali i zdalnie | W cyklu 2022: w sali | W cyklu 2023: w sali |
Efekty kształcenia
E1 Zna główne koncepcje i metody kognitywnej teorii języka jako dziedziny interdyscyplinarnej
E2: Ma wiedzę o roli języka jako narzędzia poznania i komunikacji oraz najnowszych metodach jego analizy
E3: Potrafi przeprowadzić analizę dowodów językowych z uwzględnieniem ich wartości dla nauki o procesach poznawczych;
E4 Rozumie potrzebę ustawicznego doskonalenia zdolności poznawczych i umiejętności komunikacyjnych jako podstawy rozwoju osobistego i głównego składnika kompetencji humanisty
Odniesienia do kierunkowych efektów uczenia się:
E1: SD_WG01, SD_WG02, SD_WG03;
E2: SD_WG04,
E3: SD_UW01, SD_UW02, SD_UW03, SD_UW04
ER: SD_KK01, SD_KK02, SD_KK03
Kryteria oceniania
Egzamin ustny obejmujący treści objęte programem wykładu i zawarte w podstawowej literaturze przedmiotu.
Literatura
Literatura podstawowa
1. Lakoff G., Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne. Co kategorie mówią nam o umyśle?, red. E. Tabakowska, tłum. M. Buchta, A. Kotarba, A. Skucińska, Kraków: 2011
2. Langacker R.W., Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie, tłum. [cz. I: Preliminaria, s. 17-128]; tłum. E. Tabakowska i in.;
3. Szczepankowska I., Czym jest „pojęcie” we współczesnym językoznawstwie? „Białostockie Archiwum Językowe”, nr 7/2007, s. 169-183.
4. Fauconnier G., Turner M., Tworzenie amalgamatów jako jeden z głównych procesów w gramatyce, tłum. z ang. W. Kubiński, D. Stanulewicz, w: Językoznawstwo kognitywne II. Zjawiska pragmatyczne, Gdańsk 2001, s. 173-211.
5. Lakoff G., Johnson M., Philosophy in the Flesch: The Embodied Mind and Its Challenge to Western Thought, NY 1999 lub Lakoff G., Johnson M., Metafory w naszym życiu, wstęp i tłum. T.P. Krzeszowski Warszawa 1988 [2010].
6. Kardela H., Kim jest autor? Noam Chomsky i Ronald Langacker jako „fundatorzy dyskursywności”, [w:] Relatywizm w języku i kulturze, red. A. Pajdzińska, R. Tokarski, Lublin 2010, s. 59-84.
7. Talmy L., Force dynamics in language and cognition, “Cognitive Science” 12/1968, s. 49-100.
8. Wierzbicka A., Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, w: tejże, Język – umysł – kultura, Warszawa 1999.
9. Slobin D. I., Od „myśli i języka” do „myślenia dla mówienia”, tłum. O. i W. Kubińscy, w: Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, red. E. Dąbrowska, W. Kubiński, Kraków 2003, s. 361-402.:
10. Tomasello M., Czy małe dzieci posiadają składniową kompetencję osób dorosłych? tłum. W. Kubiński, w: Akwizycja języka…, s. 144-222.
Literatura uzupełniająca
Johnson M., The Body in the Mind: The Bodily Basis of Meaning, Imagination and Reason, Chicago 1987.
Fauconnier G., Mental Spaces. Aspects of Meaning Construction in Natural Language, Massachusetts 1985
Kardela H., Muszyński Z, Rajewski M. (red.), Kognitywistyka. Problemy i perspektywy, Lublin: 2005.
Kopania J., Decartes i Kant. O użyteczności poznawczej języka naturalnego, Warszawa: Wydawnictwo PTS-u, 1996.
Kovecses Z., Język, umysł, kultura. Praktyczne wprowadzenie, tłum. A. Kowalcze-Pawlik i M.Buchta, Kraków 2011
Kubiński W., Stanulewicz Językoznawstwo kognitywne II. Zjawiska pragmatyczne, red. Gdańsk 2001.
Libura A., Wyobraźnia w języku. Teoria przestrzeni mentalnych i integracji pojęciowej. Struktura modelu i jego funkcjonalność, Wrocław 2010.
Ong W. J., Osoba, świadomość, komunikacja. Antologia, wybór, wstęp, przekład i oprac. J. Japola, Warszawa 2009 [zwłaszcza cz II: Pismo, tekst, myśl, świadomość]
Pawelec A., Znaczenie ucieleśnione: propozycje kręgu Lakoffa, Kraków 2005.
Rosner K., Teoria języka i umysłu ludzkiego Noama Chomsky'ego i jej interdyscyplinarna doniosłość, [w:] Noama Chomsky'ego próba rewolucji naukowej, Tom 1: Język i jego nabywanie, red. K. Rosner, IFiS PAN, Warszawa 1995.
Searle J. R., Umysł, język, społeczeństwo. Filozofia a rzeczywistość, tłum. W. Tuporolski, Warszawa 1999.
Tabakowska E., Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, tłum. A. Pokojska, Kraków: 2001.
Talmy L., The fundamental system of spatial schemas in language, In: From Perception to Meaning Image Schemas in Cognitive Linguistics, ed. by B. Hampe in cooperation with J. E. Grady, Mouton de Gruyter Berlin·New York: 2005, s. 199-234.
Taylor J., Kategoryzacja w języku. Prototypy w teorii językoznawczej, tłum A, Skucińska, Kraków: 2002.
Tomasello M., Kulturowe źródła ludzkiego poznawania, tłum. J. Rączaszek, Warszawa: 2001.
Żabicka A., Pojęcie jaźni: konceptualizacja i wyrażenie a język, Kraków: 2002.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: