Metodologia badań nad językiem 340-PN2-1MBJ

1-3.Istota nauki. Fundamentalne pojęcia ogólnej metodologii nauk (problem naukowy, metodologia a metodyka, rodzaje metod badawczych, typy wnioskowań, klasyfikacja, typologia, model teoretyczny, hipoteza i in.). Pojęcie paradygmatu nauki. Teoria paradygmatów T. Kuhna. Rodzaje paradygmatów naukowych. Metodologia i metody nauk humanistycznych. Miejsce językoznawstwa wśród innych typów nauk.
4-5. Działy lingwistyki. Językoznawstwo wewnętrzne i zewnętrzne; szczegółowe, konfrontatywne, ogólne; synchroniczne i diachroniczne; teoretyczne, stosowane, materiałowe. Poziomy systemowych zjawisk językowych i związane z nimi metody badań zjawisk fonologicznych, morfologicznych, leksykalnych, syntaktycznych i semantycznych.
6. Starożytna myśl językoznawcza (Indie, Grecja, Rzym). Ewolucja metod lingwistyki od średniowiecza po oświecenie.
6-7. Dezintegracja nauki. Językoznawstwo jako dyscyplina naukowa. Metoda historyczno-porównawcza. Początki językoznawstwa porównawczego (Jones, Bopp, Rask, Grimm). Biologizm, historyzm i psychologizm w lingwistyce XIX wieku (Schleicher, Schmidt, von Humboldt). Koncepcja prajęzyka. Genealogiczna klasyfikacja języków.
8.Lipska szkoła młodogramatyczna. Program i najważniejsi przedstawiciele (Leskien, Paul). Slawistyczne językoznawstwo rosyjskie: szkoła kazańska (de Courtenay, Kruszewski), szkoła moskiewska (Fortunatow).
9-11. Strukturalizm w językoznawstwie (tezy de Saussure’a). Wspólne cechy różnych szkół. Praskie koło strukturalne (Mukarovsky, Trubecki), glosematyka Hjelmsleva, idealistyczna szkoła genewska (Bally, Vossler, Spitzer), francuska szkoła lingwistyki socjologicznej Meilleta, stylistyka funkcjonalna (Bühler, Jakobson). Strukturalizm amerykański: behawioryzm (Bloomfield, Boas), dystrybucjonizm (Hockett, Harris). Teoria stratyfikacyjna.
10. Noam Chomsky i gramatyka generatywno-transformacyjna. Teoria kompetencji językowej.
11. Kognitywizm – źródła (von Humboldt, hipoteza Sapira-Whorfa). Koncepcja metafory (Lakoff, Johnson). Językowy obraz świata. Teoria prototypów (Rosch).
12. Teorie i metody semantyki: koncepcja pola semantycznego (Ipsen, Trier, Porzig), semantyka generatywna (Katz, Fodor), teoria ról semantycznych (Fillmore), semantyka składnikowa, semantyka „Sens<>Test” (Apresjan, Mielczuk), teoria „lingua mentalis” (Bogusławski, Wierzbicka).
13.Teorie pragmalingwistyczne. Teoria aktów mowy (Austin, Searle). Teoria implikatury (Grice). Zagadnienie etykiety językowej, językoznawstwo aksjologiczne.
14-15. Metody językoznawstwa XX wieku: językoznawstwo diachroniczne (historia języka, etymologia, onomastyka, dialektologia), językoznawstwo synchroniczne (socjolingwistyka, geografia lingwistyczna, etnolingwistyka, statystyka językoznawcza, leksykografia, kontakty językowe).

1-3.Istota nauki. Fundamentalne pojęcia ogólnej metodologii nauk (problem naukowy, metodologia a metodyka, rodzaje metod badawczych, typy wnioskowań, klasyfikacja, typologia, model teoretyczny, hipoteza i in.). Pojęcie paradygmatu nauki. Teoria paradygmatów T. Kuhna. Rodzaje paradygmatów naukowych. Metodologia i metody nauk humanistycznych. Miejsce językoznawstwa wśród innych typów nauk.
4-5. Działy lingwistyki. Językoznawstwo wewnętrzne i zewnętrzne; szczegółowe, konfrontatywne, ogólne; synchroniczne i diachroniczne; teoretyczne, stosowane, materiałowe. Poziomy systemowych zjawisk językowych i związane z nimi metody badań zjawisk fonologicznych, morfologicznych, leksykalnych, syntaktycznych i semantycznych.
6. Starożytna myśl językoznawcza (Indie, Grecja, Rzym). Ewolucja metod lingwistyki od średniowiecza po oświecenie.
6-7. Dezintegracja nauki. Językoznawstwo jako dyscyplina naukowa. Metoda historyczno-porównawcza. Początki językoznawstwa porównawczego (Jones, Bopp, Rask, Grimm). Biologizm, historyzm i psychologizm w lingwistyce XIX wieku (Schleicher, Schmidt, von Humboldt). Koncepcja prajęzyka. Genealogiczna klasyfikacja języków.
8.Lipska szkoła młodogramatyczna. Program i najważniejsi przedstawiciele (Leskien, Paul). Slawistyczne językoznawstwo rosyjskie: szkoła kazańska (de Courtenay, Kruszewski), szkoła moskiewska (Fortunatow).
9-11. Strukturalizm w językoznawstwie (tezy de Saussure’a). Wspólne cechy różnych szkół. Praskie koło strukturalne (Mukarovsky, Trubecki), glosematyka Hjelmsleva, idealistyczna szkoła genewska (Bally, Vossler, Spitzer), francuska szkoła lingwistyki socjologicznej Meilleta, stylistyka funkcjonalna (Bühler, Jakobson). Strukturalizm amerykański: behawioryzm (Bloomfield, Boas), dystrybucjonizm (Hockett, Harris). Teoria stratyfikacyjna.
10. Noam Chomsky i gramatyka generatywno-transformacyjna. Teoria kompetencji językowej.
11. Kognitywizm – źródła (von Humboldt, hipoteza Sapira-Whorfa). Koncepcja metafory (Lakoff, Johnson). Językowy obraz świata. Teoria prototypów (Rosch).
12. Teorie i metody semantyki: koncepcja pola semantycznego (Ipsen, Trier, Porzig), semantyka generatywna (Katz, Fodor), teoria ról semantycznych (Fillmore), semantyka składnikowa, semantyka „Sens<>Test” (Apresjan, Mielczuk), teoria „lingua mentalis” (Bogusławski, Wierzbicka).
13.Teorie pragmalingwistyczne. Teoria aktów mowy (Austin, Searle). Teoria implikatury (Grice). Zagadnienie etykiety językowej, językoznawstwo aksjologiczne.
14-15. Metody językoznawstwa XX wieku: językoznawstwo diachroniczne (historia języka, etymologia, onomastyka, dialektologia), językoznawstwo synchroniczne (socjolingwistyka, geografia lingwistyczna, etnolingwistyka, statystyka językoznawcza, leksykografia, kontakty językowe).

1-3.Istota nauki. Fundamentalne pojęcia ogólnej metodologii nauk (problem naukowy, metodologia a metodyka, rodzaje metod badawczych, typy wnioskowań, klasyfikacja, typologia, model teoretyczny, hipoteza i in.). Pojęcie paradygmatu nauki. Teoria paradygmatów T. Kuhna. Rodzaje paradygmatów naukowych. Metodologia i metody nauk humanistycznych. Miejsce językoznawstwa wśród innych typów nauk.
4-5. Działy lingwistyki. Językoznawstwo wewnętrzne i zewnętrzne; szczegółowe, konfrontatywne, ogólne; synchroniczne i diachroniczne; teoretyczne, stosowane, materiałowe. Poziomy systemowych zjawisk językowych i związane z nimi metody badań zjawisk fonologicznych, morfologicznych, leksykalnych, syntaktycznych i semantycznych.
6. Starożytna myśl językoznawcza (Indie, Grecja, Rzym). Ewolucja metod lingwistyki od średniowiecza po oświecenie.
6-7. Dezintegracja nauki. Językoznawstwo jako dyscyplina naukowa. Metoda historyczno-porównawcza. Początki językoznawstwa porównawczego (Jones, Bopp, Rask, Grimm). Biologizm, historyzm i psychologizm w lingwistyce XIX wieku (Schleicher, Schmidt, von Humboldt). Koncepcja prajęzyka. Genealogiczna klasyfikacja języków.
8.Lipska szkoła młodogramatyczna. Program i najważniejsi przedstawiciele (Leskien, Paul). Slawistyczne językoznawstwo rosyjskie: szkoła kazańska (de Courtenay, Kruszewski), szkoła moskiewska (Fortunatow).
9-11. Strukturalizm w językoznawstwie (tezy de Saussure’a). Wspólne cechy różnych szkół. Praskie koło strukturalne (Mukarovsky, Trubecki), glosematyka Hjelmsleva, idealistyczna szkoła genewska (Bally, Vossler, Spitzer), francuska szkoła lingwistyki socjologicznej Meilleta, stylistyka funkcjonalna (Bühler, Jakobson). Strukturalizm amerykański: behawioryzm (Bloomfield, Boas), dystrybucjonizm (Hockett, Harris). Teoria stratyfikacyjna.
10. Noam Chomsky i gramatyka generatywno-transformacyjna. Teoria kompetencji językowej.
11. Kognitywizm – źródła (von Humboldt, hipoteza Sapira-Whorfa). Koncepcja metafory (Lakoff, Johnson). Językowy obraz świata. Teoria prototypów (Rosch).
12. Teorie i metody semantyki: koncepcja pola semantycznego (Ipsen, Trier, Porzig), semantyka generatywna (Katz, Fodor), teoria ról semantycznych (Fillmore), semantyka składnikowa, semantyka „Sens<>Test” (Apresjan, Mielczuk), teoria „lingua mentalis” (Bogusławski, Wierzbicka).
13.Teorie pragmalingwistyczne. Teoria aktów mowy (Austin, Searle). Teoria implikatury (Grice). Zagadnienie etykiety językowej, językoznawstwo aksjologiczne.
14-15. Metody językoznawstwa XX wieku: językoznawstwo diachroniczne (historia języka, etymologia, onomastyka, dialektologia), językoznawstwo synchroniczne (socjolingwistyka, geografia lingwistyczna, etnolingwistyka, statystyka językoznawcza, leksykografia, kontakty językowe).