Tradycje Wielkiego Księstwa Litewskiego 340-PS1-1TWKL
Lista zagadnień:
1. WKL w historiografii. Rozbieżne wersje przeszłości polsko-litewskiej w historiografii polskiej i litewskiej (też białoruskiej).
2. "Wynalezienie" Litwy w literaturze romantycznej. Litwa Mickiewicza/ Litwa Niemcewicza.
3. WKL i mała ojczyzna w twórczości A. Mickiewicza. Mickiewicz jako patron literatury "małych ojczyzn".
4. Jeszcze mniejsza ojczyzna - Litwa Władysława Syrokomli.
5. Kresy - od przedmurza do oblężonej twierdzy.
6. Idea krajowości.
7. "Litwa" czyli Polska "B". Polesie
8. "Litwini" na emigracji i w PRL-u.
9. Cezura 1989 - dekonstrukcja Kresów, próba Pogranicza.
10. Spadek po WKL na Podlasiu.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
W1 - student ma podstawową wiedzę na temat dziejów ziem wchodzących w skład obecnego województwa podlaskiego, ich przynależności, gospodarki i kultury na tle historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej,
W2 - wymienia twórców i dzieła kreujące literacki obraz stosunków polsko-litewskich (w tym zwłaszcza związany geograficznie i historycznie z Podlasiem), zna jego uwarunkowania ideologiczne, cechy artystyczne i przejawy funkcjonowania we współczesnej kulturze regionu FP1_W04
FP1_W12
U1 – interpretuje regionalny przekaz artystyczny i tworzy komunikat językowy z wykorzystaniem kontekstów i świadomością różnic pomiędzy nastawieniem badawczym i promocyjnym
U2 – potrafi merytorycznie argumentować i wyciągać wnioski, uwzględniając odmienne stanowiska i racje FP1_U07
FP1_U08
K1 – potrafi współdziałać w grupie, ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie tożsamości i dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy FP1_K05, FP1_K02
Kryteria oceniania
egzamin pisemny w formie testu, do egzaminu może przystąpić student, który uczęszczał na wykłady (1 nieobecność dozwolona).
Literatura
I. Wielkie Księstwo Litewskie; Rzeczpospolita Obojga Narodów – historiografia
1. Dziedzictwo Kulturowe Wielkiego Księstwa Litewskiego, red. Siarhiej Kawalou, Marcin Kojder, Lublin 2011
2. Alfredas Bumblauskas, Wielkie Księstwo Litewskie. Wspólna historia, podzielona pamięć, Warszawa 2013
Wypowiedź A. Bumblauskasa, https://dzieje.pl/aktualnosci/prof-bumblauskas-litwini-sa-narodem-malym-ale-bardzo-dumnym
Inne linki: https://zw.lt/kultura-historia/bumblauskas-w-litewskiej-edukacji-brakuje-przyjacielskiego-akcentu-wobec-polski/
3. Alfredas Bumblauskas, Historia Litwy: koncepcje historyków a dominujące wizje przeszłości, w: Dialog kultur pamięci w regionie ULB, red. A. Nikzentaitis, M. Kopczyński, Warszawa 2014 https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/13073/historia_litwy_koncepcje.pdf?sequence=1&isAllowed=y
4. Andrzej B. Zakrzewski, Wielkie Księstwo Litewskie (XVI-XVIII w.) Prawo – ustrój – społeczeństwo, Warszawa 2013
Rusiis Kamuntavicius, Interpretacje przeszłości. Litewskie, polskie i białoruskie mapy historyczne, „Przegląd Wschodni" 2014, t. XIII, z. 3
5. Aliaksandr Krawcewicz, Wielkie Księstwo Litewskie – wizja litewsko-białoruska?, 2014 https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/13074/wielkie_ksiestwo.pdf?sequence=1&isAllowed=y
6. Jakub Niedźwiedź, Wielopiśmienność Wielkiego Księstwa Litewskiego: nowe perspektywy badawcze, „Wielogłos" 2014, nr 2 (20) https://www.ejournals.eu/Wieloglos/2014/Numer-2-20-2014/art/3505/
7. Zenonas Norkus, Nie tytuł czyni imperium... Wielkie Księstwo Litewskie w perspektywie porównawczej socjologii historycznej imperiów, 2019
8. Krystyna Błachowska, Joachim Lelewel i polityka historyczna Imperium rosyjskiego, „Teologia Polityczna" 2021,
https://teologiapolityczna.pl/katarzyna-blachowska-opowiadanie-wlasnych-dziejow-lelewel-o-polsce-rosji-ukrainie-1
9. R. Stobiecki, Historia narodowa wobec historii imperialnej. Z dziejów polsko-rosyjskich sporów historiograficznych w XIX i XX wieku, https://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/3018
II. Mała ojczyzna
Teresa Dalecka, Recepcja twórczości Czesława Miłosza na Litwie, „Postscriptum Polonistyczne" 2011, nr 1 https://www.academia.edu/38238641/Teresa_Dalecka_Recepcja_tw%C3%B3rczo%C5%9Bci_Czes%C5%82awa_Mi%C5%82osza_na_Litwie
Kazimierz Nowosielski, Literatura, małe ojczyzny i uniwersalia, 2002
https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Acta_Cassubiana/Acta_Cassubiana-r2000-t2/Acta_Cassubiana-r2000-t2-s215-222/Acta_Cassubiana-r2000-t2-s215-222.pdf
Miłosz Kłobukowski, Mityczna obecność Adama Mickiewicza w twórczości Tadeusza Konwickiego, „Wiek IX" 2016, rok IX (LI)
https://rcin.org.pl/ibl/dlibra/publication/81649/edition/68705/content
III. Polska Jagiellońska
Józef Maroszek, Tradycje jagiellońskie a czasy współczesne, „Przegląd Regionalny" 1999, nr 1-2
nrhttps://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/440/1/Tradycje_jagiellonskie.pdf
Artur Mękarski, Między mitem a polityczną racjonalnością, „Kwartalnik Historyczny" 2013, nr 1
Arkadiusz Kierys, Paweł Jasienica versus Józef Mackiewicz. Czyja droga donikąd?, „Archiwum Emigracji". Studia – Szkice – Dokumenty", 2012, z. 1-2
https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/AE/article/view/AE.2012.021
IV. Kresy
Ewa Wiegant, Kresy we współczesnych badaniach literackich, „Prace Filologiczne. Seria Literaturoznawcza" 2008, t. 55 (w sieci)
S. Uliasz, Problem Kresów w literaturze polskiej lat 1918-2018. Znaczące perspektywy interpretacyjne, „Tematy i Konteksty" 2818, nr 8 https://repozytorium.ur.edu.pl/bitstream/handle/item/4231/2%20uliasz-problem%20Kres%C3%B3w.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Tadeusz Bujnicki, Litwa na polskich kresach. Przemiany znaczeń, https://bon.edu.pl/media/book/pdf/Litwa_na_polskich-TB.pdf
V. Prowincja/ Polska B
Elżbieta Dąbrowicz, Krajobrazy Polski B. Podlasie i Polesie na łamach „Ziemi" w latach 1910-1939, w: Podlasie. Od terra incognita do white power, red. D. Zawadzka, M. Lul, Białystok 2019
Elżbieta Dąbrowicz, Resztka. Tożsamość podlaska w obchodach rocznicowych z 2013 i 2015 roku, w: j.w.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: