Konwersatorium "Podróżnik, pasażer, turysta ..." 340-PS1-2KON15
Proponowane kręgi zagadnień stanowią jedynie ramowy „rozkład” treści i kontekstów. Szczegółowa problematyzacja wynikać będzie z doboru konkretnych przykładów do interpretacji.
- historia podróżowania (wybrane aspekty): ruch pielgrzymkowy, krucjaty, odkrycia geograficzne, grand tour, turystyka krajoznawcza i kulturowa XIX-XXI w.;
- odmiany / gatunki podróżopisarstwa: dziennik, list, pamiętnik, autobiografia, esej, reportaż, cykl podróżniczy, bedeker, blog internetowy itd.;
-sens/cel podróżowania: duchowo-inicjacyjny, religijny, poznawczo-edukacyjny, estetyczny, społeczny, kulturowy, ekonomiczny, zdrowotny;
- przemiany tożsamości / statusu podróżnika: pielgrzym, misjonarz, łowca przygód, pasażer, preceptor, uczeń, uczony, eksplorator, nomada, turysta, „kosmopolak”, globtrotter, wędrowny aktor, celebryta, dziennikarz, biznesmen, handlarz, przemytnik, zesłaniec, uciekinier, emigrant / imigrant, artysta, miłośnik sztuki, kolekcjoner, dandys, przybłęda, poeta-kosmograf;
- biografia transgraniczna, kontakty międzykulturowe, relacja: swój-obcy;
- mapa/atlas i terytorium (wzajemne związki);
- podróże wyobrażone i rzeczywiste; konstruowanie / konsumowanie (w) podróży;
- środki / wehikuły transportu: kij podróżny, zwierzę, okręt, pojazdy mechaniczne, kolej, samolot, GPS, sprzęt sportowy lub specjalistyczny;
- podróże zwyczajne (np. „do wód”) i ekstremalne (eskapady, szkoły przetrwania, wyprawy wojenne, kontrabandy, zsyłki);
- topografie podróżne: centra i peryferia, miejsca egzotyczne, bezludne, dziewicze, nieznane, znikające, nie-miejsca, ruiny, pobojowiska, cmentarze, oazy, przestrzeń kosmiczna, podróż na Księżyc, do wnętrza/dookoła Ziemi, na biegun;
- granice naturalne (rzeki, góry, lasy) a granice sztuczne;
- podziały geopolityczne / historyczne / cywilizacyjne (mury, druty, linie administracyjno-demarkacyjne, getta, enklawy, obszary wyłączone, rezerwaty, strefy ekonomiczne, militarne, obozy, krainy, makro- i mikroregiony, zabory), bariery językowe, piętna i stereotypy kulturowe;
- lokalność kontra globalizacja: markowanie / etykiety, polityki miejsca; łącza, styki komunikacyjne (drogi, mosty, internet); dyskurs wielokulturowości;
- zwyczaje, rytuały, gesty, nawyki podróżne; symboliczne, urzędowe i „nieoficjalne” praktyki przekraczania granic (przejścia graniczne, punkty kontrolne).
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Tryb prowadzenia przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
KA6_WG1 Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu literaturoznawstwa w systemie nauk oraz o ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej, zna podstawową terminologię w dziedzinie nauk humanistycznych;
UMIEJĘTNOŚCI:
KA6_UWO1 Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł;
KA6_UW1 Analizuje tekst artystyczny na płaszczyźnie historycznoliterackiej, stylistycznej, gatunkowej, kompozycyjnej z uwzględnieniem kontekstów;
KA6_UK1 Planuje i konstruuje wypowiedzi ustne i pisemne sproblematyzowane interpretacyjnie, posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz własnych wniosków.
KA6_UUO1 Umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
KA6_KKO1 Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie.
KA6_KKO2 Ma świadomość odpowiedzialności za tradycję literacką regionu, kraju i Europy, wykazuje wrażliwość na jej poznawcze, estetyczne i aksjologiczne aspekty.
KA6_KOR1 Potrafi pracować w grupie przyjmując w niej różne role.
Kryteria oceniania
Ocenianie ciągłę na podstawie aktywności.
Student jest zobowiązany przedstawić przynajmniej jedną prezentację wybranej lektury na forum grup oraz odpowiedzieć na pytania słuchaczy.
Literatura
Literatura podmiotu
Andruchovycz Jurij, Stasiuk Andrzej, Moja Europa. Dwa eseje o Europie zwanej Środkową, tłum. L. Stefanowska, Wołowiec 2001.
Blixen Karen, Pożegnanie z Afryką, przekład J. Giebułtowicz, Warszawa 2009.
Kamiński Marek, Moje bieguny. Dzienniki z wypraw 1990-1998, Gdańsk 2008.
Kapuściński Ryszard, Heban, Warszawa 1998 i/lub: Podróże z Herodotem, Kraków 2004.
Książek Michał, Jakuck, Wołowiec 2013.
Kukuczka Jerzy, Mój pionowy świat, Katowice 2019.
Makłowicz Robert, Fuzja smaków. Podróże kulinarne, Kraków 2007.
Markowski Michał Paweł, Dzień na ziemi. Proza podróżna, Poznań 2014.
Piotrowski Rufin, Pamiętniki z pobytu na Syberii. Cz. 1-2, Poznań 2017.
Sazonaû Viktar, Notatki kontrabandzisty, tłum. M. Rębacz, Białystok 2009.
Schlansky Judith, Atlas wysp odległych. Pięćdziesiąt wysp, na których nigdy nie byłam i nigdy nie będę, tłum. T. Ososiński, Warszawa 2014.
Stasiuk Andrzej, Wschód, Wołowiec 2014 i/lub: Dojczland, Wołowiec 2007.
Stasiuk Andrzej, Jadąc do Babadag, Wołowiec 2004.
Stasiuk Andrzej, Znikająca Europa, wyd. II, Wołowiec 2014.
White Kenneth, Poeta-kosmograf, przeł. K. Brakoniecki, Olsztyn 2010.
Wilk Mariusz, Dom włóczęgi, Warszawa 2014 lub: Wilczy notes, Gdańsk 1998.
Wybrana literatura przedmiotu (przydatna do prezentacji)
Auge M., Nie-miejsca, przekł. R. Chymkowski, Warszawa 2010.
Dziedzictwo Odyseusza, red. M. Cieśla-Korytowska, O. Płaszczewska, Kraków 2007.
Horolets A., Konformizm, bunt, nostalgia. Turystyka niszowa z Polski do krajów byłego ZSRR, Kraków 2013.
Horwat E., Homo viator balonem, dyliżansem, koleją…, Bytom 2012.
Jędrysiak T., Turystyka kulturowa, Warszawa 2008.
Kapllani G., Krótki podręcznik przekraczania granic, przekład E. T. Szyler, Wołowiec 2009.
Kucharski A., Theatrum peregrinandi. Poznawcze aspekty staropolskich podróży w epoce późnego baroku, Toruń 2013.
Metamorfozy podróży. Kultura i tożsamość, red. J. Sztachelska, Białystok 2012.
Podemski K., Socjologia podróży, Poznań 2004.
Pogonowska E., Klucze do Rosji. Tematy i strategie współczesnych narracji podróżniczych, Lublin 2018.
Polski Grand Tour w XVIII i początkach XIX wieku, red. A. Roćko, Warszawa 2014.
Region a tożsamości transgraniczne. Literatura. Miejsca. Translokacje, red. D. Zawadzka, M. Mikołajczak, K. Sawicka-Mierzyńska, Kraków 2016.
Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.
Wieczorkiewicz A., Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży, Kraków 2008.
Zielińska M., Granice, warszawa 2018.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: