Przedmiot z obszaru nauk społecznych - "Nostalgia w kulturze popularnej" 340-PS1-2NS7
Zajęcia poświęcone będą najnowszej kulturze popularnej, którą ogarnęła obsesja retromanii przejawiająca się bliżej nieokreśloną tęsknotą za tym, co minione. Powroty do nieodległej przeszłości w najnowszej popkulturze wiążą się ze zjawiskiem kulturowego remiksu, charakterystycznego dla utworów postmodernistycznych. Liczne remaki, sequele, prequele, crossovery, covery, revivale świadczą o nieustannie dokonującym się recyklingu. Reaktywacje te przyjmują formę intertekstualnych gier, dostarczających materiału do kolaży, powtórzeń typowych dla konstrukcji patchworkowej. W trakcie zajęć zastanowimy się, dlaczego lata 80. stały się niezwykle popularne. Moda na tamtą dekadę obejmuje nie tylko współczesną muzykę, ale także film, seriale czy literaturę. Omówimy kultowe utwory z lat 80. i 90., poszukamy odniesień do tamtych tekstów kultury w najnowszych produkcjach. Zastanowimy się także nad statusem retroobiektów (walkman, magnetowid, kaseta VHS).
Zagadnienia
1. W stronę retrotopii – między diagnozą współczesności a ponurymi prognozami przyszłości
2. Muzyczna retromania
3. Kultowe seriale z lat 80. i 90.
4. Retroobiekty w najnowszej kulturze popularnej
5. Superbohaterowie
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Absolwent:
- definiuje podstawowe pojęcia z zakresu historii i teorii literatury popularnej (definiuje pojęcia m.in. „nostalgia”, „retrostalgia”, „retromania”)
– FP1_W03 – H1A_W03
- ma wiedzę o procesie historycznoliterackim, zna głównych twórców, tematy oraz prądy w najnowszej literaturze popularnej (
– FP1_W05 – H1A_W04
- zna zasady, metody, narzędzia interpretacji i analizy komunikatów językowych, tekstów artystycznych i naukowych oraz zjawisk kultury
– FP1_W09 – H1A_W07
UMIEJĘTNOŚCI
Absolwent:
- analizuje tekst artystyczny na płaszczyźnie historycznoliterackiej, stylistycznej, gatunkowej, kompozycyjnej, językowej i kulturowej
– FP1_U02 – H1A_U02
- planuje i konstruuje dłuższe wypowiedzi sproblematyzowane interpretacyjnie
– FP1_U04 – H1A_U03
- potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł (poza klasycznymi zasobami bibliotecznymi korzysta z różnorodnych źródeł internetowych, zwłaszcza bibliotek cyfrowych, czasopism specjalistycznych, jak: Diegesis czy, i portali typu: SciElo, retropress.pl, Oxford Research Encyclopedia: Communication, Creative Nonfiction)
– FP1_U03 – H1A_U01
potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla nauk filologicznych w obszarze nauk humanistycznych w typowych sytuacjach profesjonalnych (wiąże poszczególne terminy/pojęcia z danymi kierunkami i szkołami badawczymi, odróżnia cele i metody literaturoznawstwa od metod stosowanych w naukach społecznych i psychologii, wykorzystuje jednak również te ostatnie dla wzbogacenia własnej interpretacji danego utworu/zjawiska literackiego)
– FP1_U06 – H1A_U04
- posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków (potrafi scharakteryzować dany utwór i ustosunkować się krytycznie do istniejących opracować, wskazując własną perspektywę)
– FP1_U08 – H1A_U06, H1A_U02
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Absolwent:
- potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (przyjmuje rolę adwokata i/lub krytyka poszczególnych tekstów/ koncepcji/autorów, udziela krytycznego feedbacku pozostałym słuchaczkom i słuchaczom)
– FP1_K02 – H1A_K02
Kryteria oceniania
Weryfikacja efektów kształcenia będzie następowania w trakcie zajęć (aktywność na zajęciach, udział w dyskusji, przygotowanie prezentacji).
Warunkiem zaliczenia zajęć są: aktywność na zajęciach, wykonywanie prac cząstkowych oraz uzyskanie pozytywnego wyniku z wykonanej indywidualnie lub grupowo (po uzgodnieniu z prowadzącym) prezentacji (w formie PP lub referatu itp.).
Dopuszczalna jest nieusprawiedliwiona obecność na jednym spotkaniu. Więcej nieobecności należy usprawiedliwić (zaświadczenie lekarskie itd.), a treści na nich omawiane opracować samodzielnie i zaliczyć podczas konsultacji lub w innej formie ustalonej z prowadzącym
Literatura
Baran D., Media muzyczne w Polsce po 1989 roku – skąd? dokąd?, w: Media jako przestrzenie muzyki, red. M. Parus, A. Trudzik, Gdańsk 2016.
Baran D., Muzyczna strona serialu. Tematy przewodnie jako „sztuka wykorzystywana w sztuce”, w: Seriale w kontekście kulturowym. Język, odbiór, interpretacja, red. M. Cichmańska, A. Naruszewicz-Duchlińska, P. Przytuła, Olsztyn 2017.
Bauman Z., Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość, przeł. K. Lebek, Warszawa 2018.
Borowiecki A., Rozwój złożonej narracyjności w amerykańskich serialach, „Panoptikum” 2018, nr 20 (27).
Bruszewska D., Moda na grunge i grunge w modzie. Od Cobaina do Pattinsona – przejawy konsumpcjonizmu subkulturowego, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy” 2012, nr 3.
Brünig M., Technostalgia. Analogowe strategie muzycznych powrotów, w: Pomiędzy retro a retromanią, red. M. Major, P. Włodek, Gdańsk 2018
Chról M., Retromania jako ponowoczesna strategia kulturowa, „Fragile. Pismo Kulturalne” 2019, nr 4 (46).
Darska B., To nas pociąga! O serialowych antybohaterach, Gdańsk 2012.
Drenda O., Duchologia polska. Rzeczy i ludzie w czasach transformacji, Kraków 2016.
Guilbert G., Madonna as Postmodern Myth. How One Star’s Self-Construction Rewrites Sex, Gender, Hollywood and the American Dream, London 2002.
Jaskulski P., Początki nicości. Nirvana w latach 80., w: 80s Again! Monografia poświęcona latom 80. XX wieku, red. A. Jabłońska, M. Koryciński, Warszawa 2017.
Kamińska M., Jeśli to pamiętasz, to pewnie już nie żyjesz. Praktyki (n)ostalgii w polskim Internecie, w: Pomiędzy retro a retromanią, red. M. Major, P. Włodek, Gdańsk 2019.
Kłos A., Projekt retroavangarda – kolaż czasu przeszłego i teraźniejszego, „Fragile. Pismo Kulturalne” 2019, nr 4 (46).
Lasch Ch., Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach malejących oczekiwań, przeł. G. Ptaszek i A. Skrzypek, Warszawa 2015.
Marcela M., „Stranger Things”, czyli kobiety i potwory, „Teksty Drugie” 2018, nr 5.
Misiorna K., Retrostalgia, czyli zjawisko reprodukcji we współczesnej kulturze, „Fragile. Pismo Kulturalne” 2019, nr 4 (46).
Napiórkowski M., Kod kapitalizmu. Jak Gwiezdne wojny, Coca-Cola i Leo Messi kierują twoim życiem, Warszawa 2019.
Napiórkowski M., Mitologia współczesna, Warszawa 2018.
Regiewicz A., Głośne pióra. O narracjach muzycznych we współczesnej literaturze i potrzebie czytania kontekstowego, w: Oblicza muzycznej praxis. Debaty, terytoria, reduty nadziei i oporu, red. A. Białkowski, W. J. Burszta, Gdańsk 2020.
Regiewicz A., Muzyczne czołówki seriali kryminalnych i ich relacje z konstrukcją narracji i fabuły kryminałów, w: Kryminał. Ćwiczenia z komparatystyki kulturowej, red. A. Regiewicz, Gdańsk 2018.
Regiewicz A., Sentymentalizm a kultura repetycji. Rola nawiązań muzycznych w polskiej literaturze najnowszej, „Rocznik Komparatystyczny” 2018, nr 9.
Reynolds S., Retromania. Jak popkultura żywi się własną przeszłością, przeł. F. Łobodziński, Warszawa 2018.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: