Metodyka nauczania języka polskiego cz.1 340-SPP1-1MNP
Forma studiów: studia podyplomowe
Rodzaj przedmiotu: przedmiot obowiązkowy
Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki humanistyczne, literaturoznawstwo, językoznawstwo
Rok studiów/semestr: I i II rok, semestr I, II, III
Wymagania wstępne: brak
Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: 40 godzin (10 h wykładów + 30 h ćwiczeń)
Punkty ECTS: 3
Bilans nakładu pracy studenta:
uczestnictwo w wykładach (10 godz.) – 0,4 pkt
uczestnictwo w ćwiczeniach (30 godz.) – 1,2 pkt
przygotowanie do zajęć (10 godz.) – 0,4 pkt
opracowanie problemu (8 godz.) – 0,3 pkt
przygotowanie konspektu (10 godz.) – 0,4 pkt
projektowanie narzędzi i środków dydaktycznych (5 godz.) – 0,2 pkt
udział w konsultacjach (2 godz.) – 0,1 pkt
ŁĄCZNIE: 75 godz.
Wskaźniki ilościowe:
zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela – 1,5 ECTS
zajęcia z zakresu nauk podstawowych – 2 ECTS
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy student:
W1. Zna i rozumie wybrane zagadnienia z zakresu nauk pedagogicznych, zorientowane na zastosowanie w nauczaniu języka polskiego (SP7_WG5)
W2. Zna podstawy programowe w kształceniu polonistycznym, wybrane podręczniki szkolne, publikacje metodyczne stosowane w nauczaniu języka polskiego w szkole podstawowej i szkole ponadpodstawowej (treści dotyczące kształcenia literackiego i kulturowego oraz kształcenia językowego) (SP7_WG6)
W3. Ma poszerzoną i uporządkowaną wiedzę na temat organizacji (zasad, metod, form pracy, lekcji, rodzajów ćwiczeń, środków dydaktycznych) procesu kształcenia polonistycznego i pracy lekcyjnej oraz pozalekcyjnej z uczniami na drugim i trzecim etapie edukacyjnym (SP7_WK2, SP7_WG4)
W4. Zna i rozumie metody diagnozowania problemów komunikacyjnych i dydaktycznych oraz ich rozwiązywania w toku nauczania języka polskiego w szkole podstawowej i szkole ponadpodstawowej (SP7_WG6)
W5. Rozumie zróżnicowanie potrzeb edukacyjnych uczniów i wynikające z nich zadania szkoły dotyczące dostosowania organizacji procesu kształcenia i wychowania (SP7_WG7)
W6. Zna fundamentalne wyzwania współczesnej cywilizacji, związane z nauczaniem języka polskiego, także wśród Polonii (SP7_WK1)
W zakresie umiejętności student:
U1. Potrafi wykorzystać umiejętności analizy i interpretacji różnych tekstów kulturowych, z uwzględnieniem najnowszych metod badawczych w praktyce szkolnej (SP7_UW1)
U2. Potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi oraz pojęciami właściwymi dla językoznawstwa i literaturoznawstwa polonistycznego (SP7_UW2)
U3. Potrafi zaprojektować działania dydaktyczne na podstawie zdefiniowanych celów, z wykorzystaniem obudowy metodycznej podręcznika i samodzielnie przygotowanych materiałów dydaktycznych (SP7_UO1)
U4. Umie skonstruować konspekt lekcji języka polskiego, celowo dobierając do tematu metody i formy pracy, z uwzględnieniem możliwości i potrzeb uczniów w szkole podstawowej i szkole ponadpodstawowej, indywidualizuje proces kształcenia (SP7_UO1, SP7_UO2)
U5. Potrafi realizować program nauczania języka polskiego w szkole podstawowej i szkole ponadpodstawowej z uwzględnieniem zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych uczniów, ich kompetencji językowych i komunikacyjnych (SP7_UO1, SP7_UU2)
U6. Umie komunikować się na tematy specjalistyczne z nauczycielami, innymi studentami i uczniami przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych (SP7_UU2)
U6. Potrafi promować polskie dziedzictwo kulturowe w kraju i poza jego granicami (SP7_UO3)
W zakresie kompetencji społecznych student:
K1. Rozumie potrzebę dalszego kształcenia, ma świadomość roli nauczyciela w organizowaniu procesu kształcenia i potrzeby budowania autorytetu opartego na podmiotowych relacjach (SP7_KO1, SP7_KR1)
K2. Jest gotów do pracy w grupie i przyjmowania w niej różnych ról (SP7_KR2, SP7_KO2)
K3. Jest gotów do wykorzystania kompetencji językowych i historycznoliterackich w działaniu na rzecz życia kulturalnego swego środowiska (SP7_KK1)
Kryteria oceniania
Przedmiot (prowadzony w formie wykładów i ćwiczeń) kończy się zaliczeniem na ocenę (po każdym semestrze) - warunkiem jego zdobycia jest samodzielne opracowanie scenariusza lekcji literackiej i językowej, zaprojektowanie bądź dobranie odpowiednich narzędzi dydaktycznych do wskazanego problemu.
Cały blok metodyczny (realizowany w I, II i III semestrze) kończy się egzaminem ustnym. Słuchacze przez III semestry budują własne portfolio nauczycielskie, w którym dokumentują różne aspekty swojej pracy w roli nauczyciela polonisty. Celem portfolio jest pokazanie profesjonalnej kompetencji, a także samoobserwacja, samorefleksja oraz autoocena. Egzamin będzie miał formę rozmowy o przygotowanym portfolio nauczycielskim.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
- aktualna podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych
- aktualna podstawa programowa kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego
- aktualna podstawa programowa kształcenia dla szkół polonijnych
- aktualny Informator o egzaminie ósmoklasisty i przykładowe arkusze egzaminacyjne wraz z zasadami oceniania ze strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
- aktualny Informator o egzaminie maturalnym i przykładowe arkusze egzaminacyjne wraz z zasadami oceniania ze strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
- Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004
- Trudne lekcje języka polskiego: ku rozwiązaniom praktycznym, red. A. Janus-Sitarz, A. Handzel, A. Kania, A. Kulig, Kraków 2015
- P. Gębal, W. Miodunka, Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego, Warszawa 2020
- Szkolna polonistyka zanurzona w języku, red. A. Janus-Sitarz, E. Nowak, Kraków 2014.
Literatura uzupełniająca:
- Doskonalenie warsztatu nauczyciela polonisty, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2005.
- Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.
- Szkolna lektura bliżej teraźniejszości, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2011.
- A. Kania, „Polak młody” na lekcjach języka polskiego. Edukacja polonistyczna a kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, Kraków 2015.
- M. Jas, Jak aktywizować uczniów za pomocą metod aktywnych i nieaktywnych, „Poradnik Nauczyciela” 2003.
- E. Brudnik, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Kielce 2000
- M. Węglińska, Jak przygotować się do lekcji. Wybór materiałów dydaktycznych, Kraków 1998.
- S. Bortnowski, Przewodnik po sztuce uczenia literatury, Warszawa 2005.
- Polonia i Polacy za granicą – kulturowe i edukacyjne obszary badań i doświadczeń, red. A. Boroń, J. Gulczyńska, M. Barańska, M. Brenk, A. Mańkowska, K. Nowak-Kluczyński, Poznań 2021.
- Lektury w ręku nauczyciela. Perspektywa polska i zagraniczna, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2019.
I inne, aktualizowane corocznie w części B sylabusa.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: