Literatura polska XX i XXI wieku cz. 1 340-SPP1-2LIP
Jeszcze nie wprowadzono opisu dla tego przedmiotu...
W cyklu 2023:
Wymagania wstępne: Znajomość podstaw historii literatury z zakresu romantyzmu i epok wcześniejszych Liczba godzin dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenie zajęć: 5 g wykładu, 10 g ćwiczeń, rzazem: 15 g Metody dydaktyczne: heureza, wykład, dyskusja. Punkty ECTS: 9. Bilans nakładu pracy studenta, pkty ECTS: 9, w tym: 3 ECTS: udział w zajęciach i konsultacjach (75 g), 4,5 ECTS: lektury własne do zajęć, przygotowanie prezentacji multimedialnych i inne (135 g); 1,5 ECTS: przygotowanie do zaliczenia i egzaminu (25 g). |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W01; K_W02
K_U01; K_U03; K_U06
K_K01
Kryteria oceniania
Egzamin, zaliczenie na ocenę.
Literatura
Literatura, część 1:
1. Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996;
2. Tomkowski J., Mój pozytywizm. Warszawa, 1993;
3. Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX, red. Maciejewski J. i Bujnicki T., Wrocław 1986 (wybór);
4. „Lalka" i inne. Studia w stulecie powieści realistycznej, red. Bachórz J. i Głowiński M., Warszawa 1992;
5. Kulczycka-Saloni I, Knysz-Rudzka D., Paczoska E., Naturalizm i naturaliści w Polsce. Doświadczenia, poszukiwania, kreacje, Warszawa 1992;
6. Prokop J., Uniwersum polskie, Kraków 1993 (tu: Uniwersum polskie; Rodzina pod. zaborami; Święte rany polskiego narodu);
7. M. Gloger, Pozytywizm: między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1.
8. Dynamika wewnętrzna światopoglądu Młodej Polski, w: Porównania. Studia o kulturze modernizmu, red. R.Zimand, Warszawa 1993;
9. Wyka. K, Młoda Polska /t. 1 Modernizm polski, t.2 Szkice z problematyki epoki), Kraków 3.977 ;
10. Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.
11. Ihnatowicz E. , Literatura II połowy XIX wieku, Warszawa 2000.
12. Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Warszawa 1997.
13. E. Paczoska, Prawdziwy koniec XIX wieku, Warszawa 2010.
14. J. Sztachelska, Mity sienkiewiczowskie, Warszawa 2017.
15. Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Warszawa 1991.
16. Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918. Pojęcia-terminy- zjawiska- przekroje, red. J. Bachórz, G, Borkowska, T, Kostkiewiczowa, M. Rudkowska, M. Strzyżewski, t. 1-2, Toruń-Warszawa 2016.
Spis lektur do egzaminu:
Pozytywizm – Młoda Polska / Spis lektur obowiązkowych i zalecanych – FP, II rok studia I stopnia
Podręczniki i opracowania :
H. Markiewicz, Pozytywizm, Warszawa 1978;
E. Ihnatowicz, Literatura polska drugiej połowy XIX wieku (1864-1914), Warszawa 2000.
G. Borkowska , Pozytywiści i inni, Warszawa 1999.
Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 13-17 oraz współczesna jej kontynuacja: Dawni pisarze polscy.
Obraz literatury polskiej XIX wieku, seria IV ( do przejrzenia);
Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A.Kowalczykowej, Warszawa 1991.
Historia literatury polskiej w 10 tomach, pod red. A. Skoczek, t. VI Pozytywizm;
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, Warszawa 2005 (tu: Comte, J. St. Mill, Spencer, Taine, Renan)
Z. Szweykowski, Trylogia Henryka Sienkiewicza. Szkice, Poznań 1961;
Z. Szweykowski, Twórczość Bolesława Prusa, Warszawa 1972;
G. Matuszek, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2001;
Problematyka religijna w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski, pod red. S. Fity, Lublin 1993.
Teksty:
J. Kulczycka-Saloni, Pozytywizm, Warszawa 1971 (Biblioteka Polonistyki),( tu: A. Comte, Prawo trzech stadiów; H.T.Buckle, Historia cywilizacji w Anglii; J.S. Mill, O zasadzie użyteczności; K. Darwin, Autobiografia; H.Spencer, Jednostka wobec państwa; H.A. Taine, Trzy siły pierwiastkowe; E. Zola, Powieść eksperymentalna).
Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-saloni, BN I 249; ( A. Wiślicki, Groch o ścianę; P. Chmielowski, Niemoralność w literaturze; Utylitaryzm w literaturze; A. Świętochowski, My i wy; Pleśń społeczna i literacka)
Publicystyka okresu pozytywizmu 1860-1900. Antologia, oprac. S. Fita, Warszawa 2002. (tu: J. Ochorowicz, Romantycy i realiści; F. Krupinski, Romantyzm i jego skutki; A. Świętochowski, Praca u podstaw; Dumania pesymisty; Wskazania polityczne , E. Orzeszkowa , Kilka słów o kobietach ; A. Dygasiński, Praca krajowa)
Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Konopnicka,M. Bartusówna)
Asnyk Adam, Poezje zebrane, Toruń 1995 (wstęp; Sen grobów; cykl Nad głębiami; wybór wierszy miłosnych i tatrzańskich; Do młodych)
Dygasiński Adolf, Zając;
Faleński Felicjan, Wybór utworów, oprac. M. Grzędzielska, 1971, BNI , 202 (Melodie z domu niewoli, Sponad mogił, Meandry) ;
Konopnicka Maria, Poezje, oprac. A. Brodzka lub Pisma wybrane, pod red, J. Nowakowskiego, t. I Utwory poetyckie , oprac. M. Zięba (cykle Z łąk i pól, Wieczorne pieśni, Italia, Z mojej Biblii); Nowele ( Banasiowa, Panna Florentyna, Józik Srokacz, Mendel Gdański, Nasza szkapa, W dolinie Skawy); pisma krytycznoliterackie , w: Pisma wybrane, t. IV (Mickiewicz – jego życie i duch; Teofil Lenartowicz; O Krzyżakach)
Kraszewski Jozef Ignacy, Dziecię Starego Miasta, oprac. S. Burkot, Wrocław 1988, BN I 71;
Orzeszkowa Eliza, Nowele i opowiadania ( Daj kwiatek, W zimowy wieczór, Dobra Pani;, Melancholicy – Światło w ruinach, Ogniwa; Gloria victis – Hekuba i Gloria victis), powieści: Marta, Meir Ezofowicz, Nad Niemnem, Cham; artykuły: Kilka uwag nad powieścią; O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle)
Prus Bolesław, Nowele i opowiadania (Grzechy dzieciństwa, Kamizelka, Omyłka, Powracająca fala, Przygoda Stasia, Z legend dawnego Egiptu); Kroniki. Wybór, oprac. J. Bachórz, 1994, BN I, 285; Placówka; Lalka, oprac. J. Bachórz, BN I, 262; Emancypantki; Faraon; artykuły: „Ogniem i mieczem” powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, BN I 249;
Sienkiewicz Henryk, Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, BN I, 231 (Szkice węglem, Jamioł, Latarnik, Wspomnienie z Maripozy, Pójdź za mną; W mgle); Trylogia; Bez dogmatu; Quo vadis; Krzyżacy; artykuły: O powieści historycznej; O naturalizmie, w: Programy i dyskusje …
Sygietyński Antoni, Na skałach Calvados, artykuł: Nasz ruch powieściowy, w: Polska krytyka literacka1800-1918, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1959, t. III .
Szymański Adam, Szkice, Kraków 1998 (tu: Dwie modlitwy) ; wstęp B. Burdzieja.
Świętochowski Aleksander, Liberum veto , t. 1-2, oprac. M. Brykalska (2 felietony); artykuły, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu…
Zapolska Gabriela, Moralność pani Dulskiej; Sezonowa miłość; Menażeria ludzka (3 utwory), w: Dzieła wybrane, t. 12, Nowele, t. 2, Kraków 1958.
Młoda Polska
Podręczniki i opracowania:
M. Podraza –Kwiatkowska, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992 ;
A. Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa 1994;
J. Tomkowski, Młoda Polska, Warszawa 2001;
W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, Warszawa 2005 (tu: Max Stirner, Thomas Carlyle, Wilhelm Dilthey, Ralph Waldo Emerson, Friedrich Nietzsche, Henri Bergson )
Historia literatury polskiej w 10 tomach, pod red. A. Skoczek, t. VII Młoda Polska ;
Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut” i jej współczesne kontynuacje, zob. wyżej
K. Wyka, Modernizm polski, Kraków 1968 lub Młoda Polska, t. I, Kraków 1977;
M. Głowiński, Powieść młodopolska, Wrocław 1969 (II Kraków 1997);
T. Walas, Ku otchłani. Dekadentyzm w literaturze polskiej (1890-1905), Kraków 1986;
M. Stala, Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994;
W. Gutowski, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1992 (II 1997);
M. Popiel, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999;
A. Czabanowska-Wróbel, Dziecko. Symbol i zagadnienie antropologiczne w literaturze Młodej Polski, Kraków 2003.
A. Czabanowska-Wróbel, Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.
Teksty:
Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, BN I 2012 (tu: S. Brzozowski, My młodzi; Henryk Sienkiewicz i jego stanowisko w literaturze współczesnej; M. Komornicka, Przejściowi; I. Matuszewski, Sztuka i społeczeństwo; S. Przybyszewski, Confiteor, [O symbolu w dramacie], O nową sztukę; Z. Przesmycki, Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej; L. Staff, [ Franciszkanizm]);
Polska krytyka literacka 1800-1918. Materiały, Warszawa 1959, t. 4: (tu: S. Brzozowski, Kultura i życie; W. Feldman, Synteza Młodej Polski; I. Matuszewski, Istota i rola nastroju; S. Szczepanowski, Dezynfekcja prądów europejskich).
Antologia liryki Młodej Polski, oprac. J. Sikora, Wrocław 1990;
Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Komornicka, B. Ostrowska, M. Wolska, K. Zawistowska)
S. Berent, Próchno, BN I 234;
S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski , Kraków 1983, 2001 lub w: Eseje i studia o literaturze, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1990, t. I (tu: Kryzys romantyzmu, Naturalizm, dekadentyzm, symbolizm; Sam na sam z klęską) ;
K. Irzykowski, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981 , BN I 240;
J. Kasprowicz, Wybór poezji, oprac. J. J. Lipski, Wrocław 1990, BN I 120; (Ballada o słoneczniku, Hymny, Księga ubogich, Krzak dzikiej róży, O bohaterskim koniu i walącym się domu);
J.A. Kisielewski , W sieci, w: Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969, BN I 196;
B. Leśmian, Poezje wybrane, wstęp i oprac. J. Trznadel, BN I 217;
T. Miciński , Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków 1999;
S. Przybyszewski, Synagoga szatana i inne eseje, Kraków 1995 (tu: Z psychologii jednostki twórczej, cz. I Chopin i Nietzsche, cz.II Ola Hansson); Poematy prozą, Kraków 2003 (Requiem aeternam; Androgyne);
W. S. Reymont, Pielgrzymka do Jasnej Góry; Wampir; Chłopi, oprac. F. Ziejka, Wrocław BN I 279;
K.H., Rostworowski, Judasz z Kariothu, w: Wybór dramatów, wstęp i oprac. J. Popiel, Wrocław 1992, BN I 281;
L. Staff, Wybór poezji, oprac. M. Jastrun, Wrocław 1985, BN I 116.
K. Tetmajer, Poezje wybrane, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1968, BN I 123.
S. Wyspiański , Wesele, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1977, BN I 218; Wyzwolenie, oprac. A. Łempicka, Wrocław 1970, BN I 200.
T. Żeleński –Boy, Znasz- li ten kraj? , Wrocław 1995 (5 felietonów ) ;
S. Żeromski, Wybór opowiadań, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 2003, BN I 203; Wierna rzeka, oprac. Z.J. Adamczyk, Wrocław 1978, BN 232.
J. Żuławski, Na srebrnym globie. Rękopis z księżyca, przedmowa S. Lem, Kraków 1987.
Literatura powszechna (Pozytywizm i Młoda Polska :
E.A. Poe, Opowieści niesamowite; Ch. Baudelaire, Kwiaty zła; Paryski spleen; H. Balzac, Ojciec Goriot lub Stracone złudzenia; Ch. Dickens, Oliver Twist lub Klub Pickwika; G. Flaubert, Pani Bovary; L. Tołstoj, Anna Karenina lub Wojna i pokój; F. Dostojewski, Zbrodnia i kara; Biesy lub Rodzina Karamazow; H.Ibsen, Dom lalki (Nora), E. Zola, Germinal, Nana; G. de Maupassant, opowiadania (Baryłeczka, Horla); J.K. Huysmans, Na wspak; M. Maeterlinck, Ślepcy; F. Nietsche, Tako rzecze Zaratustra; poezja symbolistów francuskich – Symboliści francuscy, BN II 46; A. Strinberg, Wybór dramatów, BN II 185 (2 do wyboru); H. James, Co wiedziała Maisie lub Portret Damy lub Plac Waszyngtona.
Literatura, część 2.
• J. Kwiatkowski, Literatura dwudziestolecia. Noty biograficzne i wskazówki bibliograficzne oprac. J. Wojnowski. War-szawa 1990.
• Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny, T. 1-2, Warszawa 2000.
• Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Red. Nauk. K. Wyka [i in.] Seria 6. Literatura polska w okresie międzywojen-nym. T.1-2. Kraków 1979.
• Słownik literatury polskiej XX wieku. Pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992.
• Hutnikiewicz, Od Czystej Formy do literatury faktu. Główne teorie i programy literackie XX stulecia, Warszawa 1974 (i in. wyd.)
• M. Rowiński, Dramaturgia polska 1918-1939, Warszawa 1993.
• Poezja polska okresu międzywojennego. Antologia. Wybór i wstęp M.Głowiński /BN I, 253/ Iwaszkiewicz, Lechoń, Wierzyński, Staff, PawlikowskaJasnorzewska, Broniewski, Gałczyński, Liebert, Peiper/
• Leśmian B.: Poezje wybrane. Oprac. J. Trznadel, wyd. 3 rozszerzone. Wrocław 1991 /BN I, 127 /Łąka/.
• Tuwim J.: Wiersze wybrane. Oprac. M. Głowiński. Wrocław 1973 /BN I, 184/ /Czyhanie na Boga; Sokrates tańczący; Rzecz czarnoleska/.
• Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki. Wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński. Wybór i przygot. tekstów H. Zaworska. Wrocław 1978 (BN I,
230).
• Choromański M.: Zazdrość i medycyna (dowolne wydanie).
• Dąbrowska M.: Noce i dnie. Tom 1-2 (dowolne wydanie).
• Gombrowicz W.: Ferdydurke (dowolne wydanie).
• Iwaszkiewicz J.: Opowiadania. T.1. Warszawa 1979 /Panny z Wilka; Brzezina/. (dowolne wydanie).
• Kuncewiczowa M.: Cudzoziemka (dowolne wydanie).
• Nałkowska Z.: Granica (dowolne wydanie).
• Schulz B.: Opowiadania. Wybór esejów i listów. Oprac. J. Jarzębski. Wrocław 1989 /BN I, 264/
• S.I. Witkiewicz.: Pożegnanie jesieni (dowolne wydanie).
• Uniłowski Z.: Wspólny pokój (dowolne wydanie).
• Żeromski S.: Przedwiośnie (dowolne wydanie).
• J. Iwaszkiewicz, Czerwone tarcze (dowolne wydanie).
• J. Kaden-Bandrowski, Generał Barcz (dowolne wydanie).
• Witkiewicz S.I.: Wybór dramatów. Wybór, wstęp, oprac. J. Błoński. Kraków 1974 /BN I, 221//Sonata Belzebuba; Mat-ka; Szewcy.
B. Literatura uzupełniająca
(5 pozycji do wyboru)
• Andrzejewski J.: Ład serca. Wyd. 4 powojenne. Warszawa 1983.
• Dąbrowska M.: Ludzie stamtąd. Wyd. 13. Warszawa 1980.
• Gojawiczyńska P.: Dziewczęta z Nowolipek. Wyd. 16. Warszawa 1986.
• Gombrowicz W.: Dzieła. Red. Nauk. J. Błoński. T. 1: Bakakaj. Kraków 1986
• Jasieński B.: Palę Paryż. Wyd. 2. Warszawa 1974.
• Kaden-Bandrowski J.: Generał Barcz. Kraków 1979.
• Malewska H.: Żelazna korona. Wyd. 4. warszawa 1954.
• Miciński B.: Pisma. Eseje, artykuły, listy. Wybór i oprac. A. Micińska. Kraków 1970.
• Nałkowska Z.: Romans Teresy Hennert. Warszawa 1980 lub taż: Niecierpliwi. Warszawa 1978.
• Peiper T.: Pisma. Przedm., koment. S. Jaworski. T. 1. Tędy; Nowe usta. Kraków 1972.
• Rudnicki A.: Niekochana i inne opowiadania. Warszawa 1969.
• Słonimski A.: Kroniki tygodniowe 1927-1939. Wyboru dokonał, wstępem i przypisami opatrzył W. Kopaliński. War-szawa 1956.
• Strug A.: Pokolenie Marka Świdy. Posł. J. Pieszczachowicz. Wyd. 2. Kraków 1985.
• Wat A.: Ucieczka Lotha. Oprac. W. Bolecki. Posł. T. Venclova, Warszawa 1996 (Bezrobotny Lucyfer).
• Wittlin J.: Sól ziemi. Oprac. E. Wiegandt. Wrocław 1991 (BN I, 278).
• Worcell H.: Zaklęte rewiry. Wyd. 3. Kraków 1972 lub tenże: Dzieła wybrane. T. 1: Zaklęte rewiry. Wyspa starej Tekli. Pan z prowincji. Wstęp M.
Orski. Wrocław 1991.
• Żeromski S.: Wiatr od morza. Warszawa 1973.
• Szaniawski J.: Wybór dramatów. Oprac A. Hutnikiewicz. Wrocław 1988 (BN I, 263) (Żeglarz).
• Rostworowski H. K.: Wybór dramatów. Warszawa 1992 (BN I, 281) (Niespodzianka).
Opracowania:
• Bolecki W., Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym. Wrocław 1982.
Dramat polski XIX i XX wieku. Interpretacje i analizy. M.
Ludorowicz, Lublin 1987.
• Drewnowski T., Rzecz Russowska. O pisarstwie Marii Dąbrowskiej. Wyd. 2. Kraków 1987.
• Ficowski J., Regiony wielkiej herezji. Szkice o życiu i twórczości Brunona Schulza. Wyd. 2. Kraków 1975.
• Gerould D., Stanisław Ignacy Witkiewicz jako pisarz. Tł. z ang. I. Sieredzki. Warszawa 1981.
• Głowiński M., Poetyka Tuwima a polska tradycja literacka. Warszawa 1962.
• Głowiński M., Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana. Warszawa 1981.
• Gombrowicz i krytycy. Pod red. Z. Łapińskiego, Kraków 1984 (wybór)
• Jarzębski J., Gra w Gombrowicza. Warszawa 1982.
• Jaworski J., Między awangardą a nadrealizmem. Główne kierunki przemian poezji polskiej w latach trzydziestych na tle europejskim. Kraków
1976.
• Kraskowska E., Piórem niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego. Poznań 1999.
• Kwiatkowski J., Klucze do wyobraźni, Kraków 1973.
• Kwiatkowski J., Poezja Jarosława Iwaszkiewicza na tle dwudziestolecia międzywojennego.
Kwiatkowski J., Świat poetycki Juliana Przybosia. Warszawa 1972.
• Lam A., Polska awangarda poetycka. Programy lat 1917-1923. Kraków 1969.
• Łapiński Z., Ja Ferdydurke, Kraków 1994.
• Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Praca zbiorowa. Pod red. A. Wojciechowskiego t. 1-2. Wrocław 1967-1974.
• Przybylski R., Eros i Tanatos. Proza Jarosława Iwaszkiewicza 1916-1938, warszawa 1970.
• Sławiński J., Koncepcja języka poetyckiego Awangardy Krakowskiej, Wrocław 1965.
• Sokół L., Groteska w teatrze Stanisława Ignacego Witkiewicza. Wrocław 1973.
• Studia o Stanisława Ignacym Witkiewiczu. Pod red. M. Głowińskiego i J. Sławińskiego. Wrocław 1972.
• Szałagan A., Maria Kuncewiczowa. Monografia dokumentacyjna 1895-1989. Warszawa 1995.
• Wyka M., Gałczyński a wzory literackie. Warszawa 1970.
• Zaleski M., Przygoda drugiej awangardy. Wrocław 1984.
• Zaworska H., O Nową Sztukę. Polskie programy artystyczne lat 1917-1922. Warszawa 1963
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: