Edukacja międzykulturowa 380-OS2-1EMK
• Pojecie edukacji
• Edukacja wielokulturowa a edukacja międzykulturowa – geneza pojęć, cele, obszary realizacji.
• Kultura i jej znaczenie w życiu człowieka: typy kultury, kultura symboliczna, komunikacja kulturowa, tradycja, kompetencje kulturowe
jednostki, tożsamość grupy a kompetencje kulturowe, kultura narodowa, kulturalizacja, kanon kulturowy, dziedzictwo kulturowe,
kompetencje międzykulturowe,
• Tożsamość jednostki: społeczna, indywidualna, kulturowa, międzykulturowa. Kręgi kulturowe (cywilizacyjny, europejski, narodowy,
regionalny) i odpowiadające im tożsamości kulturowe. Profile tożsamości. Poczucie tożsamości. Identyfikacja i walencja kulturowa.
• Postawy wobec różnic kulturowych (stereotypy, uprzedzenia, tolerancja, dialog, ksenofobia, ksenofilia). Etnocentryzm pozytywny i
negatywny.
• Mniejszość narodowa i mniejszość etniczna – definiowanie i analiza pojęć: naród, narodowość, etniczność, asymilacja, akulturacja.
Mniejszości etniczne i narodowe na Podlasiu – procesy historyczne warunkujące odrębność grupy, kultywowane tradycje. Statystyki
mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.
• Człowiek pogranicza. Budowanie tożsamości na pograniczu kultur. Typy pograniczy. Terminologia: autochton, dyfuzja kultur, symbioza
kulturowa, region, regionalizm. mała ojczyzna.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022: | W cyklu 2023: |
Efekty kształcenia
1. K_W01- zna terminologię używaną w edukacji międzykulturowej oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie
rozszerzonym.
2. K_W08- potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych.
3. K_K01- ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i
zawodowego.
4. K_K03- docenia znaczenie edukacji międzykulturowej dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych, ma
pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z tej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga.
5. K_U12 – potrafi pracować w zespole, umie wyznaczać, oraz przyjmować wspólne cele działań.
Kryteria oceniania
Wykład z prezentacją multimedialną. Obecność na wykładach mini.80%, pozytywnie zdany egzamin, min.50%
Literatura
Encyklopedia Pedagogiczna, Wyd. Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2003
Jerzy Nikitorowicz, Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości, Kraków 2018
Jerzy Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009
Mirosław Sobecki, Kultura symboliczna a tożsamość, Wydawnictwo Studenckie TRANS HUMANA, Białystok 2007
Ralph Linton, Kulturowe podstawy osobowości, Warszawa 2000
Ewa Nowicka, Świat Człowieka, świat kultury., Warszawa 2000
Jerzy Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005
Stephan W.G., Cookie W.S., Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji, Gdańsk 2007
Zygmunt Bokszański, Stereotypy a kultura, Wrocław 1997
M. Winiarski, Znaczenie i wymiary dialogu międzyludzkiego, w: O potrzebie dialogu kultur i ludzi, red. Tadeusz Pilch, Wyd.
Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2000
Tadeusz Pilch, Tolerancja- wartość społeczna i cnota indywidualna, w: Tożsamość, odmienność, tolerancja, a kultura pokoju, red. Jerzy
Kłoczkowski, Sławomir Łukasiewicz, Wyd. Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1998
Hannah Mamzer, Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki., Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań
2002
Paweł Boski, Maria Jarymowicz, Hanna Malewska – Peyre, Tożsamość a odmienność kulturowa, Instytut Psychologii PAN, Warszawa
1992
Antonina Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2005
Andrzej Sadowski, Mirosława Czerniawska, Tożsamość Polaków na pograniczach, Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1999
Stanisław Uliasz, O kategorii pogranicza kultur, w: Pogranicze kultur, red. C. Kłak, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1997
▪ Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2005 r.)
Literatura uzupełniająca:
Krzysztof Czyżewski, Linia powrotu, Wyd. Pogranicze, Sejny 2008r.
D. Markowska, Teoretyczne podstawy edukacji międzykulturowej, (w:) Kwartalnik Pedagogiczny, Nr 4/90
Andrzej L. Zachariasz, Kultura. Jej status i poznanie, Lublin 1999
Mirosław Sobecki, Kultura symboliczna w wymiarze komunikacyjnym w obliczu przemian u progu nowego wieku w: Kultura jako
fundament wspólnoty edukacyjnej, red. Anna Sajdak, Kraków 2005
Dorota Misiejuk, Kreowanie wspólnoty. Pedagogiczne aspekty rozwoju wrażliwości międzykulturowej, w: Kultura jako fundament
wspólnoty edukacyjnej, red. Anna Sajdak, Kraków 2005Barbara Weigl, Beata Maliszkiewicz (red.), Inni to także my, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1998
Anna Gałdowa (red.) Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Robert Szwed, Tożsamość a obcość kulturowa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003
Zofia Staszczak (red.) Słownik etnologiczny. Zagadnienia podstawowe, Warszawa – Poznań 1987
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: