Pedagogika ogólna 400-PS5-1POG
Cele przedmiotu:
• doprowadzenie studentów do poprawnego posługiwania się kategoriami pojęciowymi współczesnych nauk społecznych;
• zapoznanie ze złożonością i zmiennością relacji między teorią i praktyką edukacyjną zorientowanych na konieczność podejmowania innowacji pedagogicznych;
• nabycie umiejętności budowania „mapy” pojęciowej dla wybranych orientacji w pedagogice i pedagogii;
• nabycie umiejętności poprawnego formułowania problemów oraz tworzenia dyrektyw i projektów zorientowanych na szacunek i godność dla każdego człowieka, które mogłyby być egzemplifikowane w przyszłych działaniach praktycznych (edukacyjnych) absolwentów;
• kształtowanie umiejętności formułowania problemów badawczych osadzonych w kontekście filozoficznym, teoretycznym i historycznym.
Treści przedmiotu:
• Pedagogika jako nauka.
• Przedmiot badań i system pojęciowy współczesnej polskiej pedagogiki. Wychowanie – pojęcie, znaczenia, dylematy.
• Związek teorii pedagogicznej z praktyką edukacyjną.
• Znaczenie pedagogiki dla rozwoju osoby i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych.
• Klasyfikacje nauk pedagogicznych.
• Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych.
• Krytyczna analiza wiedzy teoretycznej z zakresu pedagogiki.
• Zmiany relacji między teorią a praktyką edukacyjną w kontekście ewolucji tożsamości pedagogiki.
• Pedagogika na mapie paradygmatów i teorii.
• Język pedagogiki – próba budowania systemu kategorialnego różnych odmian pedagogiki współczesnej w kontekście mapy pojęciowej pedagogiki tradycyjnej.
• Krytyczna analiza teorii wychowania i kształcenia oraz ich wartości aplikacyjnych.
Kulturowe uwarunkowania procesów edukacyjnych w przedszkolu i klasach 1-4 szkoły podstawowej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza, absolwent zna i rozumie:
(KP7_WG1) podstawy filozofii wychowania i aksjologii pedagogicznej oraz potrafi je odnieść do osobowego, integralnego rozwoju dziecka lub ucznia;
(KP7_WG2) klasyczne i współczesne teorie rozwoju człowieka, wychowania;
uczenia się i nauczania lub kształcenia oraz ich wartości aplikacyjne, a także potrafi je krytycznie oceniać i twórczo z nich korzystać.
Umiejętności, absolwent potrafi:
(KP7_UW3) wykorzystywać w codziennej praktyce edukacyjnej różnorodne
sposoby organizowania środowiska uczenia się i nauczania, z uwzględnieniem specyficznych potrzeb i możliwości poszczególnych dzieci lub uczniów oraz grupy.
Kompetencje społeczne, absolwent jest gotów do:
(KP7_KO1) pracy w zespole, pełnienia w nim różnych ról oraz współpracy z
nauczycielami, pedagogami, specjalistami, rodzicami lub opiekunami dzieci lub uczniów i innymi członkami społeczności przedszkolnej, szkolnej i lokalnej.
Kryteria oceniania
Metody nauczania: wykład, dyskusja, pokaz, praca z tekstem, gry dydaktyczne, metody ewaluacyjne.
Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenia cząstkowe ćwiczeń (kolokwium), ocena aktywności studenta na ćwiczeniach, pisemne prace zespołowe na ćwiczeniach, samoocena studentów, zaliczenie ćwiczeń na ocenę, egzamin.
51% punktów uzyskanych przez studenta z zaliczenia ćwiczeń i wykładu jest niezbędne do uzyskania oceny pozytywnej.
50% nieobecności nieusprawiedliwionych podczas wykładów kwalifikuje do niezaliczenia przedmiotu.
Literatura
Literatura podstawowa:
• Hejnicka - Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008
• Kunowski S. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa 1997.
• Benner D., Pedagogika ogólna, tłum. D. Stępkowski, Warszawa 2015.
• Schulz R. Szkice z pedagogiki ogólnej, Toruń 2016.
• Rutkowiak J., Wielość języków pedagogiki a problem jej tożsamości, [W:]Wprowadzenie do pedagogiki. T. Jaworska, R. Leppert (red.), Kraków 1996 LUB [W:] Ewolucja tożsamości pedagogiki, H. Kwiatkowska (red.), Warszawa 1994.
• Pedagogika. T.1 i 2, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Warszawa 2003 (i późniejsze).
• Pedagogika. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Warszawa 2019
• Kwiatkowska H., Pedeutologia, Warszawa 2008.
• Gutek G. L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji. Gdańsk 2003.
• Śliwerski B., Pedagogika ogólna, Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012.
• Szkudlarek T., Śliwerski B., Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki. Kraków 2000.
• Illich I.: Społeczeństwo bez szkoły, Warszawa 1986, (ważna przedmowa B. Suchodolskiego).
• Kontestacje pedagogiczne, Śliwerski B. ( red.), Kraków 1995.
• Wróbel, A. (2018). Język współczesnej pedagogiki w perspektywie komparatystyki myśli pedagogicznej. wybrane przykłady zmian leksykalnych. Forum Pedagogiczne, 1, s.93-103. DOI: 10.21697/fp.2018.1.07
Literatura uzupełniająca
• T. Szkudlarek. Pedagogie amerykańskiego postmodernizmu: edukacja wobec kulturowego przełomu. W: Spory o edukację… L. Witkowski, Z. Kwieciński (red.)Warszawa 1993.
• Rozwój pedagogiki ogólnej. Bogaj A. (red.). Warszawa - Kielce 2001.
• Blusz K.: Edukacja i wyzwolenie. Kraków 1992.
• Schoenebeck H.: Antypedagogika. Być i wspierać zamiast wychowywać, Warszawa 1994.
• Ewolucja „ogólności” w dyskursach pedagogicznych. T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Bydgoszcz 2005.
• Hejnicka-Bezwińska T., O zmianach w edukacji. Konteksty, zagrożenia i możliwości. Bydgoszcz 2000.
• Pedagogika ogólna a teoria i praktyka dydaktyczna. M. Myszkowska-Litwa (red.), Kraków 2011.
• Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym. T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Bydgoszcz 2011.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: