Sztuka retoryki 260-SD3-1SZR
Zajęcia obejmują następujące zagadnienia ogólne:
1.Perspektywy i tradycje współczesnej humanistyki.
2. Retoryka i filologia – drogi wspólne i rozdroża. Rys historyczny, stan dzisiejszy dyscypliny.
3. Podstawowe pojęcia retoryczne. Tradycja grecko-rzymska i jej kontynuacje.
4. Funkcje retoryki. Rodzaje retoryczne i problematyka stylu.
5. Podstawowe zadania retoryczne i interpretacja tekstu (biblijnego, literackiego, prawnego).
6.Język performatywny. Działanie słowem.
7. Metafory w naszym życiu. Figuratywność i dyskurs naukowy.
8. Retoryka i pragmatyka. Zakorzenienie we współczesnych praktykach komunikacyjnych (np. w języku propagandy, reklamy i marketingu).
9. Obecność retoryki w praktykach nowoczesnej humanistyki (dekonstrukcja, pragmatyzm, postkolonializm, feminizm, t. mniejszości, itd. )
10. Retoryka funkcjonalna: struktura retoryczna wystąpień publicznych. Wykład akademicki. Konstruowanie prac naukowych z wykorzystaniem narzędzi retoryki.
W cyklu 2022:
Przedmiot o charakterze uniwersalnym, mający za zadanie ukazać łączność tradycji humanistycznych z dążeniami współczesnej nauki. Retoryka, która była pierwotnie fundamentem wielu dyscyplin nakierowanych na myślenie i kształcenie rozumowania, stała się z czasem bazą, na której wyrosła filologia. W dawnym kształcie uprawiano ją jeszcze w XIX wieku. Dzisiejsze znaczenie retoryki to przede wszystkim szkoła myślenia, analiza dyskursu społecznego o najrozmaitszym charakterze, teoria i praktyka konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych. |
W cyklu 2023:
Przedmiot o charakterze uniwersalnym, mający za zadanie ukazać łączność tradycji humanistycznych z dążeniami współczesnej nauki. Retoryka, która była pierwotnie fundamentem wielu dyscyplin nakierowanych na myślenie i kształcenie rozumowania, stała się z czasem bazą, na której wyrosła filologia. W dawnym kształcie uprawiano ją jeszcze w XIX wieku. Dzisiejsze znaczenie retoryki to przede wszystkim szkoła myślenia, analiza dyskursu społecznego o najrozmaitszym charakterze, teoria i praktyka konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych. |
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
W01, W02, W03, W04, W05, U01, U02, U06, U07, K01
Kryteria oceniania
Oceny dokonuje się na podstawie prac cząstkowych (np. wystapienia publiczne na określony temat). Zaliczenie przedmiotu na podstawie pracy pisemnej: analiza przemówienia, laudacji, etc.
Literatura
. Culler, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, przeł. M. Bassaj, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998.
T. Eagleton, Teoria literatury, przeł. B. Baran, Aletheia 2015;
M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Wiedza Powszechna Warszawa 1998
H. Lausberg, Retoryka literacka, przeł. A. Gorzkowski, Homini Bydgoszcz 2002.
Arystoteles, Retoryka dla Aleksandra(fragmenty), przeł. oprac.. wstęp H. Podbielski, PWN Warszawa 2008.
Retoryka, pod red. M. Barłowskiej, A. Budzyńskiej-Dacy, P. Wilczka, PWN, Warszawa 2008.
P. de Man, Semiotyka a retoryka , „Pamiętnik Literacki” 1986 z. 2
B. Johnson, Różnica krytyczna, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2.
G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, przeł. T. Krzeszowski, PIW Warszawa 1988.
J. Austin, Jak działać słowami, w: tegoż, Mówienie i poznawanie, przeł. B. Chwedeńczuk, PWN 1993. .
Ch. Perelman, Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, przeł. M. Chomicz, PWN 2002
M. Rusinek, Między retoryką a retorycznością, Universitas Kraków 2003
A. Schopenhauer, Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, przeł. B. i Ł. Konorscy, przed. T. Kotarbiński, Wyd. Alma-Press, Warszawa 1986.
Erystyka czyli o sztuce prowadzenia sporów, pod red. A. Budzyńskiej-Dacy, J. Kwoska, PWN Warszawa 2009.
D.W. Allhof, W. Allhof, Sztuka przekonywania do własnych racji, przeł. W. Włodyga, WAM Kraków 2008;
M. Głowiński, Nowomowa i ciągi dalsze, Universitas 2009.
V. Klemperer, LTI. Notatki filologa, przeł., Aletheia 2014.
K. Bredemeier, Sekrety retoryki. Reguły skutecznej komunikacji, przeł. D. Kuczyńska-Szymala, Onepress 2008.
A. Załazińska, M. Rusinek, Retoryka codzienna. Poradnik nie tylko językowy, Czarna Owca Warszawa 2010;
J. Sztachelska, Retoryka wystąpień polskich noblistów, w: Teatr wymowy, pod red. J. Sztachelskiej, E. Dąbrowicz, Białystok 2005.
R. Nycz, Nowa humanistyka w Polsce , „Teksty Drugie” 2017, nr 1.
J. Antas, Co mówią ręce. Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej, w: Retoryka dziś. Teoria i praktyka, pod red. R. Przybylskiej i W. Przyczyny, Wyd. Poligrafia Salezjańska, Kraków 2001.
R. B. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, przeł. B. Wojciszke, G Wyd. Psychol. Gdańsk 1994
Magia słowa, oprac. Z. Zaryczny, Wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1990.
Kwintylian, Institutio oratoria, IX, przeł. M.Nagnajewicz, „Meander” , z, 4/1975.
Platon, Dialogi, t. 1-2, przeł. W. Witwicki, Wyd. Antyk, Kęty 1999.
Platon, Fajdros, przeł. L. Regner, PWN Warszawa 1993
W cyklu 2022:
Magia słowa, oprac. Z. Zaryczny, Wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1990. Platon, Dialogi, t. 1-2, przeł. W. Witwicki, Wyd. Antyk, Kęty 1999. |
W cyklu 2023:
Magia słowa, oprac. Z. Zaryczny, Wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1990. Platon, Dialogi, t. 1-2, przeł. W. Witwicki, Wyd. Antyk, Kęty 1999. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: