Morfologia i składnia języka polskiego 340-SPL-1MIS
Profil studiów: praktyczny
Forma studiów: podyplomowe
Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy
Dziedzina nauk humanistycznych
Dyscyplina: językoznawstwo
Rok studiów: I rok
Liczba godzin zajęć dydaktycznych: 28 godz. ćwiczeń
METODY DYDAKTYCZNE: przedmiot prowadzony jest z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych: wykładu z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, metody heurystycznej, metod aktywizujących, np. warsztatów grupowych, metody projektu, dyskusji
PUNKTY ECTS: 3 pkt
Uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz.
Samodzielna praca w domu – 30 godz.
Przygotowanie do zaliczenia - 8 godz.
Udział w konsultacjach – 2 godz.
Przygotowanie prezentacji – 5 godz.
ŁĄCZNIE – 75 godz.
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU
1. Morfologia w strukturze języka. Budowa morfologiczna wyrazów.
2. Podstawowe jednostki fleksyjne: słowo, forma wyrazowa, leksem. Budowa formy fleksyjnej. Tradycyjna klasyfikacja leksemów polskich – typy kryteriów: semantyczne, fleksyjne, składniowe.
3. Charakterystyka odmiennych części mowy – typy, kategorie, formy regularne i osobliwości.
4. Charakterystyka nieodmiennych części mowy.
5. Podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz pochodny (derywat), wyraz podstawowy (baza), temat słowotwórczy, formant, parafraza słowotwórcza. Typy formantów słowotwórczych. Analiza słowotwórcza wybranych derywatów. Znaczenie słowotwórcze a znaczenie realne. Rodzina wyrazów a pole semantyczne wyrazów.
6. Pojęcie i zakres składni. Podstawowe mechanizmy zdaniotwórcze w języku polskim. Rodzaje wypowiedzeń. Zdanie pojedyncze a zdanie złożone. Stosunki między formami w zdaniu i pełnione przez nie funkcje (części zdania). Elementy składni zdania złożonego.
W cyklu 2022:
Profil studiów: praktyczny METODY DYDAKTYCZNE: przedmiot prowadzony jest z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych: wykładu z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, metody heurystycznej, metod aktywizujących, np. warsztatów grupowych, metody projektu, dyskusji Uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz. ŁĄCZNIE – 75 godz. |
W cyklu 2023:
Profil studiów: praktyczny METODY DYDAKTYCZNE: przedmiot prowadzony jest z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych: wykładu z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, metody heurystycznej, metod aktywizujących, np. warsztatów grupowych, metody projektu, dyskusji Uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz. ŁĄCZNIE – 75 godz. |
W cyklu 2024:
Profil studiów: praktyczny METODY DYDAKTYCZNE: przedmiot prowadzony jest z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych: wykładu z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, metody heurystycznej, metod aktywizujących, np. warsztatów grupowych, metody projektu, dyskusji Uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz. ŁĄCZNIE – 75 godz. |
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022: | W cyklu 2023: |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy słuchacz:
1) charakteryzuje się podstawową znajomością terminów i pojęć z poziomów morfologicznego i składniowego języka polskiego.
2) zna na poziomie podstawowym zjawiska i mechanizmy charakterystyczne morfologii i składni języka polskiego,
3) zna założenia podstawowych metod analizy morfologicznej i składniowej.
4) rozumie potrzebę znajomości reguł morfologicznych i składniowych języka w pracy logopedy.
W zakresie umiejętności słuchacz:
1) umie posługiwać się podstawową terminologią językoznawczą z zakresu morfologii i składni języka polskiego.
2) rozpoznaje podstawowe jednostki fleksyjne, słowotwórcze i składniowe.
3) umie dokonać analizy fleksyjnej, słowotwórczej i składniowej wybranych jednostek.
4) umie odszukać potrzebne informacje z zakresu fleksji, słowotwórstwa i składni w podręcznikach, słownikach i innych źródłach, opracować je samodzielnie bądź w zespole i przedstawić w wybranej przez siebie formie.
5) umie wykorzystać wiedzę o języku polskim do budowania warsztatu logopedy (np. ćwiczeń, gier i zabaw potrzebnych w profilaktyce, diagnozie i terapii).
W zakresie postaw społecznych słuchacz:
1) umie pracować w zespole.
Realizowane efekty uczenia się: WG01, WG09, UW06
Sposoby weryfikacji: ocena aktywności w trakcie zajęć, ocena wykonywanych na zajęciach i w domu ćwiczeń, ocena prezentacji (referatu), ocena efektów pracy zespołowej.
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie bez oceny na podstawie oceny przygotowania słuchacza do zajęć, pracy na zajęciach, przygotowanej samodzielnie bądź w zespole prezentacji.
Literatura
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa 1974.
i do wyboru jedna pozycja:
J. Podracki, Składnia polska, Warszawa 1989.
Słownik gramatyki języka polskiego pod red. W. Gruszczyńskiego i J. Bralczyka, Warszawa 2001.
A. Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996.
W cyklu 2022:
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa 1974. |
W cyklu 2023:
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa 1974. |
W cyklu 2024:
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa 1974. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: