Psychologiczne koncepcje nieprzystosowania 380-RS1-2GOB
Zagadnienia:
1. Przystosowanie, nieprzystosowanie, (a)normalność, norma, zadania rozwojowe, zakresy przystosowania. Przykład normy teoretycznej – poziomy rozwoju osobowości – kryteria.
2. Zdolność mentalizowania jako podstawa (nie)przystosowania intrapsychicznego i społecznego. Mentalizowanie a przemoc. Rozumienie zaburzonych cech osobowości (m.in. psychopatii) w świetle koncepcji mentalizowania.
3. Zdezorganizowany typ relacji więzi jako główny predyktor nieprzystosowania społecznego (teoria przywiązania J. Bowlby’ego). Znaczenie więzi wczesnodziecięcych a realizowanie zadań rozwojowych w dorosłości. Teoria przywiązania. Style przywiązania: bezpieczne i pozabezpieczne. Koncepcja przywiązania w wybranych formach nieprzystosowania, m.in. uzależnień od substancji psychoaktywnych.
4. Trauma a (nie)przystosowanie społeczne intrapsychiczne i interpersonalne. Teoria traumy. Rozwojowe zaburzenie traumatyczne. Trauma a zaburzony rozwój osobowości.
5. Czynniki wrodzone i temperamentalne a poziom przystosowania. Potrzeba poszukiwania doznań. Znaczenie dopasowania temperamentalnego w relacji.
6. Inne wybrane koncepcje: behawioralno-poznawcza analiza nieprzystosowania; zespół presuicydalny i zaburzenia depresyjne w ramach teorii poznawczej Aarona Becka; wizerunek człowieka nieprzystosowanego w teoriach humanistycznych; nieprzystosowanie jako utrata autonomii, wolności oraz poczucia odpowiedzialności za siebie i innych; podzielone self, czyli nieprzystosowanie ja do swojego ciała (zaburzenia w obrzarze cielesności); nieprzystosowanie w rodzinie (strukturalna terapia systemowa Salvadora Minuchina; nieprzystosowanie w poszczególnych etapach cyklu życia
rodzinnego, czyli pomijanie realizacji podstawowych zadań rozwojowych).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
KP6_WG3 - student/studentka ma uporządkowaną wiedzę na psychologicznych koncepcji nieprzystosowania, jego społeczno-kulturowych i biologicznych podstaw
KP6_WG4 - student/studentka zna wybrane biopsychospołeczne koncepcje nieprzystosowania, stanowiące teoretyczne podstawy działalności resocjalizacyjnej
KP6_UW4 - student/studentka potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) i nowoczesnych technologii (ICT) na temat źródeł nieprzystosowania psychospołecznego
KP6_UW5 - student/studentka posiada umiejętności badawcze pozwalające na analizowanie przykładów badań oraz konstruowanie i prowadzenie prostych badań; potrafi sformułować wnioski, opracować i zaprezentować wyniki (z wykorzystaniem ICT) oraz wskazywać kierunki dalszych badań w zakresie psychologicznych koncepcji nieprystosowania
KP6_KO1 - student/studentka ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań psychologicznych i pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy/a do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pedagogiki
Kryteria oceniania
Metody: krytyczna analiza tekstów naukowych, dyskusja w grupie, analiza studiów przypadku
Egzamin w formie ustnej
Zaliczenie ćwiczeń: ocena aktywności podczas zajęć, ocena wejściówek z zadanych tekstów naukowych, kolokwium w formie pytań otwartych i zamkniętych
Literatura
1. Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2020). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN. 2. H. Sęk (2007). Psychologia kliniczna. Tom I i II. Warszawa: WN PWN.
3. I. Heszen (2013). Psychologia stresu. Warszawa: WN PWN.
4. B. van der Kolk (2018). Strach ucieleśniony. Mózg, umysł i ciało w terapii traumy. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
5. Papińska, A. (2021). Mentalizacja jako czynnik ochronny pomiędzy pozabezpiecznym przywiązaniem a rozwojem zaburzeń psychopatologicznych. Psychologia Rozwojowa, 26(1), 9-20.
6. Wyrzykowska, E. (2012). Uzależnienie od alkoholu jako wynik deficytu w zakresie relacji przywiązania. Alkoholizm i Narkomania, 25 (3), 307–315.
7. Kendall, P.C. (2012). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, rozdział 4: Zaburzenia zachowania. Sopot: GWP.
8. McWilliams, N. (2009). Diagnoza psychoanalityczna, rozdział 7: Osobowość psychopatyczna (antyspołeczna). Gdańsk: GWP.
9. Adamczyk, L. (2013). Zaburzenie osobowości typu borderline jako następstwo upośledzenia rozwoju zdolności do mentalizacji w kontekście relacji przywiązania. Psychoterapia, 4(167), s. 5-19.
|
W cyklu 2022:
Papińska, A. (2021). Mentalizacja jako czynnik ochronny pomiędzy pozabezpiecznym przywiązaniem a rozwojem zaburzeń psychopatologicznych. Psychologia Rozwojowa, 26(1), 9-20. Wyrzykowska, E. (2012). Uzależnienie od alkoholu jako wynik deficytu w zakresie relacji przywiązania. Alkoholizm i Narkomania, 25 (3), 307–315. Kendall, P.C. (2012). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, rozdział 4: Zaburzenia zachowania. Sopot: GWP. McWilliams, N. (2009). Diagnoza psychoanalityczna, rozdział 7: Osobowość psychopatyczna (antyspołeczna). Gdańsk: GWP. Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2020). Psychologia kliniczna. Warszawa: PWN. Zaburzenia po stresie traumatycznym (Rozdział 18). van der Kolk, B. (2014). Strach ucieleśniony. Czarna Owca. Rozdział 10: trauma rozwojowa: ukryta epidemia. Adamczyk, L. (2013). Zaburzenie osobowości typu borderline jako następstwo upośledzenia rozwoju zdolności do mentalizacji w kontekście relacji przywiązania. Psychoterapia, 4(167), s. 5-19. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: