Metodologia nauki 390-FM2-2MNA
Metodologia nauki jest jednosemestralnym kursem przedmiotu, obejmującym 15 godzin wykładu i 15 godzin konwersatorium (1 godzinę wykładu i 1 godzinę konwersatorium tygodniowo).
Profil studiów: ogólnoakademicki.
Forma studiów: stacjonarne.
Moduł: przedmioty kształcenia ogólnego.
Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki przyrodnicze i matematyczne, nauki fizyczne.
Rok studiów, semestr: 3. rok, 6. semestr, studia I stopnia.
Wymagania wstępne: brak.
Metody dydaktyczne: wykład, dyskusje, konsultacje, samodzielne studiowanie.
Punkty ECTS: 2.
Bilans nakładu pracy studenta: wykład (15 godzin), konwersatorium (15 godzin), przygotowanie do konwersatorium (15 godzin), dyskusje (5 godzin), konsultacje (5 godzin), samodzielne studiowanie (15 godzin).
Wskaźniki ilościowe: wykład (0,5 punktu ECTS), konwersatorium (1 punkt ECTS), dyskusje i konsultacje (0,5 punktu ECTS), samodzielne studiowanie (1 punkt ECTS).
Treść nauczania obejmuje:
1) Wprowadzenie do zagadnień ontologicznych i epistemologicznych.
2) Prawa w naukach przyrodniczych:
a) sądy syntetyczne i analityczne, sądy a priori, sądy a posteriori,
b) prawa przyrody jako sądy,
c) relacyjność praw przyrodniczych,
d) prawa w naukach humanistycznych i społecznych,
e) porównanie praw przyrody i praw nauki,
f) cechy praw w naukach przyrodniczych.
3) Struktura wiedzy w oparciu o prawa w naukach przyrodniczych:
a) sądy jednostkowe, sądy o istnieniu, sądy ogólne,
b) teorie jako struktury praw nauki.
4) Funkcje praw w naukach przyrodniczych:
a) opis faktów,
b) tworzenie definicji,
c) wyjaśnianie i przewidywanie.
5) Drogi prowadzące do odkrywania praw w naukach przyrodniczych:
a) indukcja, indukcja enumeracyjna, indukcja eliminacyjna, redukcja,
b) dedukcja, indukcja zupełna (matematyczna),
c) metoda hipotetyczno-dedukcyjna, głębokie hipotezy,
d) potwierdzanie (konfirmacja) hipotez, falsyfikacja hipotez, eksperyment krzyżowy,
e) idealizacja, obiektywności i przybliżony charakter praw w naukach przyrodniczych, faktualizacja, konwencje a prawa w naukach przyrodniczych,
f) tajemnica odkrycia.
6) Determinizm i indeterminizm:
a) prawa jednoznaczne, prawa kauzalne, prawa statystyczne,
b) przykłady w fizyce, chemii, biologii,
c) przykłady w naukach społecznych,
d) przyczynowość.
7) Klasyfikacje formalne praw przyrodniczych i innych.
8) Klasyfikacje formalne nauk.
|
W cyklu 2024:
Tematy podejmowane na wykładach: 1) Prawa w naukach przyrodniczych: 2) Relacyjność praw przyrodniczych; 3) Struktura wiedzy w oparciu o prawa w naukach przyrodniczych: 4) Funkcje praw w naukach przyrodniczych: 5) Drogi prowadzące do odkrywania praw w naukach przyrodniczych: 6) Determinizm i indeterminizm: 7) Klasyfikacje formalne praw przyrodniczych i innych. Klasyfikacje formalne nauk. |
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Tryb prowadzenia przedmiotu
W cyklu 2024: mieszany: w sali i zdalnie | Ogólnie: w sali |
Efekty kształcenia
Student:
1. Rozumie fundamentalne znaczenie fizyki dla rozwoju technologicznego, gospodarczego i cywilizacyjnego.
2. Rozumie strukturę fizyki jako dyscypliny naukowej, uzyskuje świadomość powiązań poszczególnych dziedzin i teorii, zna przykłady błędnych hipotez fizycznych i błędnych teorii fizycznych.
3. Zna ograniczenia stosowalności wybranych teorii fizycznych, modeli obiektów fizycznych i opisu zjawisk fizycznych.
4. Umie w sposób popularny przytoczyć podstawowe fakty z poznanych działów fizyki, zarysować strukturę fizyki jako dyscypliny naukowej oraz przedstawić historyczny rozwój dyscypliny ze wskazaniem wpływu wybranych odkryć na rozwój technologii, gospodarki i rozwój cywilizacyjny.
5. Rozumie potrzebę dzielenia się wiedzą, w tym potrzebę popularnego przedstawiania osiągnięć fizyki.
6. Potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje w literaturze i zasobach Internetu, także w językach obcych.
Kody:
K_W01, K_W04, K_W05, K_U01, K_U02.
Kryteria oceniania
Studenci uczestniczą w wykładzie. Są stymulowani do zadawania pytań i dyskusji.
Po zakończeniu kształcenia z przedmiotu metodologia nauki odbywa się egzamin pisemny lub ustny, który weryfikuje uzyskaną wiedzę.
Studenci otrzymują listy zagadnień do samodzielnego opracowania, których treść jest skorelowana z treścią wykładu. Podczas zajęć referują wybrane zagadnienia dotyczące metodologii nauki. Prowadzący zwraca szczególną uwagę na rozumienie używanych pojęć, klarowność prezentacji, stymuluje grupę do zadawania pytań i dyskusji. Prowadzący stara się wytworzyć w grupie seminaryjnej poczucie odpowiedzialności za zespół i zachęca do pracy zespołowej.
Zaliczenie zajęć odbywa się na podstawie oceny, która uwzględnia:
1. Umiejętność prezentacji zagadnień z metodologii nauki.
2. Umiejętność dyskusji na tematy związane z przedmiotem.
3. Umiejętność korzystania z zasobów literatury i Internetu.
4. Zdolność do współpracy w grupie.
5. Kreatywność w podejściu do rozwiązywanych problemów.
Ocenianie ciągłe przez prowadzącego zajęcia.
Ocena końcowa wyrażona liczbą przewidzianą w regulaminie studiów, która uwzględnia ocenę wiedzy, umiejętności i kompetencji studenta.
Literatura
1) Władysław Krajewski “Prawa nauki”, KIW, Warszawa, 1998
2) Thomas Kuhn “Struktura rewolucji naukowych”, FA, Warszawa, 2001
|
W cyklu 2024:
1. Władysław Krajewski, Prawa nauki, KiW, Warszawa 1998 |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: