Socjologia rynku i zachowań konsumenckich 480-SS2-2SRK2
Podstawowym celem przedmiotu jest zapoznanie studentów i studentek z podstawowymi teoriami rynku i modelami zachowań konsumenckich. Problematyka rynku i zachowań konsumenckich wymaga - poza ściśle ekonomicznym i psychologicznym wymiarem - spojrzenia z perspektywy socjologii. Rynek jest instytucją społeczną i kulturową, a zachowania rynkowe są regulowane nie tylko przez potrzeby, ale również przez normy i wartości kulturowe. Rozumienie mechanizmów rządzących rynkiem i zachowaniami konsumenckimi z perspektywy socjologicznej jest ważnym uzupełnieniem problematyki ekonomicznej, politycznej i kulturowej. Celem ćwiczeń jest ponadto nabycie przez studentów i studentki praktycznych umiejętności związanych z przeprowadzaniem badań konsumenckich i umiejętności analizowania zachowań konsumenckich poprzez dobór odpowiednich metod i narzędzi badawczych.
Profil studiów: ogólnoakademicki
Forma studiów: stacjonarne
Język przedmiotu: język polski
Rodzaj przedmiotu: specjalizacyjny
Rok studiów i semestr: II rok studiów, III semestr
Dziedzina i dyscyplina nauki: dziedzina nauk społecznych, dyscyplina nauk socjologicznych
Wymagania wstępne: brak
Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: 30 godzin ćwiczeń
Metody dydaktyczne: ćwiczenia, aktywność na zajęciach, przygotowanie pojedynczo lub w grupie projektu narzędzia badawczego, test - zaliczenie końcowe
Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę
Punkty ECTS: 4
Bilans nakładu pracy studenta/ki:
- udział w ćwiczeniach – 30 godz.
- udział w zaliczeniu końcowym – 2 godz.
- udział w konsultacjach – 18 godz.
- przygotowanie do zajęć – 10 godz.
- przygotowanie projektu i do zaliczenia – 40 godz.
Wskaźniki ilościowe:
Nakład pracy studenta/ki związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela to 50 godzin, co odpowiada 2 pkt ECTS. Nakład pracy studenta/ki o charakterze praktycznym to 50 godzin, co odpowiada 2 pkt. ECTS.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024: | W cyklu 2023: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Student/ka:
1. Zna i rozumie strukturę instytucji rynku; rozumie mechanizm wymiany rynkowej, relacji między producentami i konsumentami, rozumie zasady i cele komunikacji rynkowej (media) i mechanizmy dystrybucji dóbr i usług (KP7_WG1).
2. Identyfikuje zasadnicze dylematy funkcjonowania rynku (równowaga popytu i podaży), interakcję ceny i jakości produktów; efektywność, wiarygodność i trafność komunikacji rynkowej (KP7_WK4).
3. Rozumie jakie są cele odbiorców wyników badań konsumenckich, rozumie decyzje ekonomiczne i strategiczne podmiotów rynkowych (KP7_WK1).
4. Zna podstawowe pojęcia standardowego modelu zachowań konsumenckich; rozumie konsumenta jako "rolę społeczną", a konsumpcję jako proces wyrażania i utrwalania różnic społecznych wynikających z różnic statusu, cyklu życiowego i konkurencji; rozumie uwarunkowania (psychologiczne i kulturowe) decyzji konsumenckich (KP7_WG1).
Umiejętności
Student/ka:
1. Umie trafnie rozpoznać i analizować problemy związane z podejmowaniem decyzji, niespójnością dynamiczną (dyskontowaniem wartości w czasie) (KP7_UW1).
2. Potrafi rozpoznać konsekwencje behawioralne decyzji w warunkach niepewności (KP7_UW8).
3. Rozpoznaje ograniczenia standardowego modelu racjonalnego (KP7_UW7).
Kompetencje społeczne
Student/ka:
1. Potrafi interpretować, analizować i krytycznie oceniać zjawiska rynkowe (KP7_KK1).
2. Wykazuje zdolność interpretacji informacji w kontekście strategicznych decyzji marketingowych (KP7_KK1).
3. Posiada kompetencje do efektywnej komunikacji ze zleceniodawcami badań rynkowych, managerami, osobami zarządzającymi wiedzą rynkową (KP7_KO2).
4. Potrafi uczestniczyć w przedsięwzięciach o charakterze ekonomicznym wymagających posługiwania się językiem współczesnej psychologii i socjologii zachowań decyzyjnych (KP7_KO2).
Kryteria oceniania
1. Dopuszczalna jest 1 nieobecność. Ewentualne kolejne nieobecności należy niezwłocznie zaliczyć na konsultacjach w oparciu o zadaną literaturę.
2. Przygotowanie i zaprezentowanie pojedynczo lub w kilkuosobowej grupie projektu (narzędzia badawczego), do wyboru: (1) kwestionariusz wywiadu/ankiety lub (2) dyspozycji do zogniskowanego wywiadu grupowego, w określonej dowolnie wybranej tematyce badawczej związanej z przedmiotem (np. relacje między producentami i konsumentami, cele i środki komunikacji rynkowej, mechanizmy dystrybucji dóbr i usług, uwarunkowania decyzji konsumenckich), w przykładowym dowolnie wybranym sektorze gospodarki (np. handel, przemysł, budownictwo, ochrona zdrowia). Prezentacja narzędzia badawczego na jednych z ostatnich zajęć - ocena od 0 do 5 pkt.
3. Zaliczenie końcowe polegające na udzieleniu odpowiedzi na 5 pytań testowych z treści ćwiczeń (pytania otwarte i/lub zamknięte i/lub półotwarte). Odpowiedź prawidłowa na każde pytanie to 1 pkt.
4. Aktywny i merytoryczny udział w każdych zajęciach podnosi ocenę końcową o 1 pkt.
Skala ocen:
6 pkt - dst
7 pkt - dst+
8 pkt - db
9 pkt - db+
10 pkt - bdb
Literatura
Literatura podstawowa:
- A.E. Aldridge, Konsumpcja, Sic!, Warszawa 2006.
- A.E. Aldridge, Rynek, Sic!, Warszawa 2006.
- M. Bartosik-Purgat (red.), Zachowania konsumentów. Globalizacja, nowe technologie, aktualne trendy, otoczenie społeczno-kulturowe, PWN, Warszawa 2020.
- A. Burgiel, Społeczne zjawiska w zachowaniach polskich konsumentów. Oddziaływania społeczne, naśladownictwo, ostentacja i snobizm, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice 2014.
- F. Bylok, Konsumpcja, konsument i społeczeństwo konsumpcyjne we współczesnym świecie. Studium socjologiczne, Śląsk, Katowice, Częstochowa 2013.
- F. Bylok, J. Sikora, B. Sztumska, Wybrane aspekty socjologii rynku, Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2005.
- J. Chotkowski, Rynek jako podstawowa instytucja gospodarki - pojęcie, struktury, efektywność, „Zeszyty Naukowe SGGW. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej” 101/2013, s. 53-65.
- J.W. Creswell, Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
- A. Falkowski, T. Tyszka, Psychologia zachowań konsumenckich, GWP, Gdańsk 2006.
- D. Fatuła, Rynek jako społeczny mechanizm wymiany dóbr i usług, „Państwo i Społeczeństwo” 2/2011, s. 83-103.
- M. Kassner, Dwie teorie pieniądza w twórczości Karla Polanyiego, „Czas Kultury” 1/2021, s. 23-32.
- P.A. Korneta, A. Lotko, Determinanty i modele zachowań konsumenta. Wnioski z przeglądu literatury, „Marketing i Rynek” 9/2021, s. 3-13.
- J. Kozubowski, Pieniądz jako towar fikcyjny – utopia liberalizmu według Karla Polanyiego, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 3/2020, s. 21-36.
- C. Macpherson, Modele społeczeństwa, „Dialogi Polityczne” 12/2009, s. 179-196.
- S. Smyczek, M. Grybś-Kabocik, J. Matysiewicz, A. Tetla, Patologie w zachowaniach konsumentów na rynku, Placet, Warszawa 2017.
- E. Szul, Prosumpcja jako aktywność współczesnych konsumentów – uwarunkowania i przejawy, „Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy” 31/2013, s. 347-358.
- P. Waglowski, Ochrona praw konsumenta, PARP, Warszawa 2009.
Literatura uzupełniająca:
- C. Bywalec, Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, C.H. Beck, Warszawa 2010.
- L. Garbarski, J. Tkaczyk (red.), Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
- L. Grabarski, Zachowania nabywców, PWE, Warszawa 1998.
- W.D. Hoyer, D.J. MacInnis, R. Pieters, Consumer Behavior, Cengage, Boston, MA 2023.
- D. Kaznowski, Nowy marketing, VFP Communications, Warszawa 2008.
- M. Lambkin, G. Foxall, F. van Raaij, B. Heilbrunn (red.), Zachowanie konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, PWN, Warszawa 2001.
- M. Lipowski, G. Sobczyk, I. Bondos, I. Słowikowska, Konsumpcja w Polsce. Uwarunkowania, zmiany i współczesne trendy, Wyd. UMCS, Lublin 2020.
- K. Mazurek-Łopacińska, Zachowania konsumentów na współczesnym rynku. Perspektywa marketingowa, PWE, Warszawa 2021.
- H. Nessim, M.R. Doge, Kształtowanie cen. Strategie i procedury, PWE, Warszawa 1998.
- E. Rudawska, Lojalność klientów, PWE, Warszawa 2005.
- D. Slater, F. Tonkiss, Market Society: Markets and Modern Social Theory, Polity Press; Blackwell Publishers, Cambridge, UK, Malden, MA 2001.
- K. Stasiuk, D. Maison, Psychologia konsumenta, PWN, Warszawa 2022.
- M.J. Thomas (red.), Podręcznik marketingu, PWN, Warszawa 1999.
- T. Tyszka, Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna, Scholar, Warszawa 2010.
- P. Waniowski, Strategie cenowe, PWE, Warszawa 2003.
- W. Wątroba, Społeczeństwo konsumpcyjne, Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: