Edytorstwo historyczne 350-HS1-3EDH

KP6_WG6 zdaje sobie sprawę z różnorodności źródeł informacji dotyczących problematyki edytorstwa, rozumie konieczność uwzględniania różnych opinii na temat podejścia do edycji, KP6_WG10 ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej edytorstwa historycznego, KP6_WG11 zna podstawowe metody badawcze i narzędzia warsztatu historyka w zakresie edycji źródeł historycznych oraz podstawowe metody upowszechniania pracy edytroskiej
KP6_WK6 rozpoznaje i zna różnice w podejściu do problemów modernizacji tekstu w okresie przed i międzywojennym oraz współcześnie
KP6_WK7 ma podstawową wiedzę na temat zasad ochrony własności intelektualnej
KP6_UW1 samodzielnie zdobywa wiedzę dotyczącą opinii na temat różnych edycji źródłowych zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego
KP6_UW3potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i wykorzystywać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł
, KP6_UW4, KP6_UW8 potrafi rozpoznać i ocenić wartość publikacji edytorskich
KP6_UK3 potrafi obsługiwać na poziomie podstawowym programy biurowe i wykorzystywać je do przygotowywania prac pisemnych
KP6_UK5 potrafi kompetentnie wypowiadać się publicznie na temat poszczególnych edycji źródłowych omawianych na zajęciach
KP6_KK1 ma krytyczną świadomość zakresu swojej wiedzy w zakresie edytorstwa historycznego i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie fachowym
KP6_KO2 docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne

Metody oceniania: ocenianie bieżące w trakcie zajęć, kolokwium zaliczeniowe

Kryteria oceniania: obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, np. przy modernizacji edytowanego tekstu, zaliczenie kolokwiów weryfikujących wiedzę pozyskaną w trakcie pierwszej i drugiej części zajęć.

Publikacje z zakresu edytorstwa źródeł średniowiecznych i wczesnonowożytnych

Podręczniki:
J. Tandecki, A. Kopiński, Edytorstwo źródeł historycznych, Warszawa 2014.
J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001, s. 691-700. (lub inne wydania)Instrukcje wydawnicze:
1. A.Wolff, Projekt instrukcji wydawniczej dla pisanych źródeł historycznych do połowy XVI wieku, „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957), s. 155-184;
2.Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX w., red. Kazimierz Lepszy, Wrocław 1953
3. Instrukcja wydawnicza dla średniowiecznych źródeł historycznych, oprac. Komisja Historyczna PAU przy współudziale Towarzystw Naukowych we Lwowie, Poznaniu, Warszawie i Wilnie, „Archiwum komisji Historycznej PAU”, ser. 2, t. 2, Kraków 1930, s. 1-40.
S. Vrtel-Wierczyński, Zasady wydawania polskich tekstów średniowiecznych, [w:] Z badań nad literaturą staropolską, Wrocław 1952, s. 60-70.
A. Radzimiński, J. Tandecki, Projekt wytycznych w sprawie przygotowania do druku katalogów dokumentów i listów, „Archeion” 93 (1994), s. 39-47Literatura i źródła (jako materiał ćwiczeniowy)
1.. J. Matuszewski, Nowe wydawnictwo źródłowe do dziejów Wielkopolski. Uwagi w związku z tomem VI Kodeksu Dyplomatycznego Wielkopolski, „Czasopismo Prawno-Historyczne”37 (1985), z.2, s. 327-337.
2.. A. Gąsiorowski, O metodzie wydawania średniowiecznych dokumentów, „„Czasopismo Prawno-Historyczne”38 (1985), z. 1, s. 199-206.
3. T. Jurek, Jeszcze o metodzie wydawania średniowiecznych ksiąg sądowych „Kwartalnik Historyczny” 101 (1994), z. 1, s.153-157.
4. J. S. Matuszewski, Źródła-historyk – komputer (na marginesie wydania księgi ziemskiej kaliskiej – początek czy koniec merytorycznej dyskusji), „Kwartalnik Historyczny” 102 (1995), s. 79-84.
5. S. Vrtel-Wierczyński, Zasady wydawania polskich tekstów średniowiecznych, [w:] Z badań nad literaturą staropolską, Wrocław 1952, s. 60-70.
6. A. Radzimiński, J. Tandecki, Projekt wytycznych w sprawie przygotowania do druku katalogów dokumentów i listów, „Archeion” 93 (1994), s. 39-47.
7. Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI – XVIII w.), red. A. Perłakowski, Kraków 2011;
Edytorstwo źródeł - ograniczenia i perspektywy, red. A. Perłakowski, Kraków 2015.
Źródła i materiał ćwiczeniowy:
Akta synodów różnowierczych w Polsce, opr. M. Sipayłło, t. 1 (1550 – 1559), Warszawa 1966
i rec. : H. Kowalska, "Odrodzenie i Reformacja w Polsce" (dalej: OiRwP), t. 13, 1968
Akta synodów różnowierczych w Polsce, opr. M. Sipayłło, t. 2 (1560 – 1570), Warszawa 1 970
i rec.: H. Kowalska, OiRwP, t. 19, 1974
i rec.: W. Urban, "Kwartalnik Historyczny", 80, 1973, z. 4
i odp na rec M. Sipayłło, "Kwartalnik Historyczny", 81, 1974
Akta synodów różnowierczych w Polsce, opr. M. Sipayłło, t. 3 (Małopolska 1571 – 1632), Warszawa 1983
Akta synodów różnowierczych w Polsce, opr. M. Sipayłło, t. 4, Wielkopolska 1569 – 1632, Warszawa 1997
XVI amziaus Lietuvos ir Lenkijos politines kulturos saltiniai (1562 metu tekstai), parende K. Kiaupiene, Vilnius 2008.
Monumenta Reformationis Polonicae et Lithuanicae. Zabytki z wieku XVI-go, Wilno 1911
Monumenta reformationis Polonica et Lithuanicae. Zabytki z wieku XVI-go, Wilno 1911
+ rec.: J. Siemieński, Przegląd Historyczny, t. 15, 1912
+ odp na rec.: Komitet Redakcyjny Monumentów, Przegląd Historyczny, t. 16, 1913.
Materiał ćwiczeniowy:
Akta synodów prowincjalnych Jednoty Litewskiej (1624 – 1625 r.) - AGAD, Archiwum Radziwiłłów, dz. VIII, sygn. 713;
Akta synodów prowincjalnych Jednoty Litewskiej (1626 - 1637) - BLAN, f. 40, sygn. 1157.

Publikacje z zakresu edytorstwa źródeł XIX-XX-wiecznych:

Opracowania:
1. Bairašauskaitė Tamara, Rola komentarza w edytorstwie źródeł z XIX wieku, [w:] Edytorstwo źródeł XIX wieku : problemy teoretyczne i praktyka edytorska, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 1), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 133-138.
2. Barzycka Agata, Fotografia jako źródło historyczne. Wybrane problemy, „Historyka. Studia Metodologiczne”, 2006, t. 36, s. 105-117. Dostęp online:
3. Brudek Paweł, Molenda Jan, Pająk Jerzy Z., Problemy z publikowaniem źródeł masowych z Archiwum Wojny w Wiedniu na przykładzie edycji akt cenzury austriackiej z lat 1914-1918, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 33-55.
4. Buko Maria, Udostępnianie i edycja źródeł «oral history» przez Archiwum Historii Mówionej – Domu Spotkań z Historią, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 191-204.
5. Cyfrowe edycje map dawnych: perspektywy i ograniczenia na przykładzie mapy Gaula/Raczyńskiego (1807-1812), red. Tomasz Panecki, „Atlas Fontium” (portal internetowy). Dostęp online:
6. Dobroński Adam Cz., Wiśniewski Tomasz, Białystok na starych pocztówkach, Łódź 2008.
7. Dymmel Piotr, Bibliografia edytorstwa źródeł historycznych w Polsce : historia, krytyka tek-stu, metodyka i technika wydawnicza, (Seria: Bibliografia Nauk Pomocniczych Historii - 1), Lublin : Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2001.
8. Dymmel Piotr, Zagadnienia edytorskie źródeł do historii Kościoła w Polsce: przewodnik bibliograficzny, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2000, t. 73, s. 109-128.
9. Filar Dorota, Marketing, reklama, promocja (Reklama jako interdyscyplinarny przedmiot badań), [w:] E-edytorstwo : edytorstwo w świecie nowych mediów, red. Paweł Nowak, Aleksander Wójtowicz, Lublin : Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2013, s. 139-198.
10. Fischer Iwona, Wokół historii najnowszej. Archiwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – źródła niewykorzystane. Przyczynek do edytorstwa akt najnowszych, [w:] Edytorstwo źródeł : różne drogi - wspólny cel, (Seria: Editio, t. 3: Studia Edytorskie, t. 3), red. Adam Perłakowski, Kraków : Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica" : Uniwersytet Jagielloński, 2017, s. 269-294.
11. Gabryś-Sławińska Monika, Adiustacja i korekta tekstu, [w:] E-edytorstwo : edytorstwo w świecie nowych mediów, red. Paweł Nowak, Aleksander Wójtowicz, Lublin : Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2013, s. 199-245.
12. Gmurczyk-Wrońska Małgorzata, Kroll Bogdan, Bębenek Stanisław, Duraczyński Eugeniusz, Nowak-Kiełbikowa Maria, Dyskusja wokół edycji źródeł z dziejów najnowszych, „Dzieje Najnowsze” 1992, nr 1-2, s. 159-166. Dostęp online:
13. Gontarczyk Piotr, Poprawianie historii PPR. Metody fałszowania źródeł historycznych w pierwszej edycji dokumentów PPR, „Biuletyn IPN”, 2005, nr 1-2, s. 33-49. Dostęp online:
14. Gruchała Janusz S., Przypisy czy komentarz? O funkcji objaśnień w edycji naukowej, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, 2017, nr 2, s. 7-16. Dostęp online:
15. Hendrykowski Marek, Film jako źródło historyczne, Poznań 2000.
16. Hruša Aliaksandr, Po co są potrzebne «skomplikowane» publikacje źródeł historycznych, [w:] Edytorstwo źródeł – ograniczenia i perspektywy, (Seria: Editio, t. 2: Studia Edytorskie, t. 2), red. Adam Perłakowski, Kraków : Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica" : Uniwersytet Jagielloński, 2015, s. 19-24.
17. Humanistyka cyfrowa. Badanie tekstów, obrazów i dźwięków, red. Radosław Bomba, Andrzej Radomski, Ewa Solska, Lublin : E-naukowiec, 2016. Dostęp online:
18. Ihnatowicz Ireneusz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990.
19. Ihnatowicz Ireneusz, Problemy edytorstwa pamiętników jako źródeł do historii najnowszej, „Pamiętnikarstwo Polskie”, 1974, nr 1-2, s. 135-144.
20. Ihnatowicz Ireneusz, Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze”, T. 7, 1962, s. 99-124.
21. Instrukcja wydawnicza dla źródeł epigraficznych, red. Józef Szymański, Barbara Trelińska, Lublin : Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2003.
22. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych : od XVI do połowy XIX wieku, red. nauk. Kazimierz Lepszy, Wrocław : Zakład im. Ossolińskich, 1953.
23. Intymistyka a edytorstwo : Do XIX wieku, red. Agnieszka Markuszewska, Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019.
24. Intymistyka a edytorstwo : Wiek XX i współczesność, red. Bartłomiej Kuczkowski, To-ruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019.
25. Jakubczak Franciszek, Zasady edycji pamiętników a praktyka, „Pamiętnikarstwo Polskie”, 1972, t. 2, z. 1, s. 124-130.
26. Kotowski Krzysztof, Wieszok Zygfryd, Wojsyk Maciej, Nowoczesne metody automatycznej eksploracji źródeł masowych, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 205-222.
27. Kowalska-Sikorska Marta, Edycje XIX-wiecznej publicystyki prasowej. Zarys problemu, [w:] Wokół edytorstwa dziewiętnastowiecznych źródeł, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 2), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, s. 133-147.
28. Kozak Szczepan, W stronę cyfryzacji. Uwagi na marginesie edycji (XIX-wiecznych) testamentów galicyjskich, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 105-119.
29. Kruszewski Wojciech, Redakcja cytatu, [w:] E-edytorstwo : edytorstwo w świecie nowych mediów, red. Paweł Nowak, Aleksander Wójtowicz, Lublin : Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2013, s. 247-287.
30. Kulecka Alicja, Indywidualizacja czy normalizacja? W poszukiwaniu modelu wydawnictw źródłowych XIX-XX wieku, „Studia Źródłoznawcze”, 2002, t. 40, s. 201-213.
31. Kulecka Alicja, Spuścizny uczonych jako materiał źródłowy do historii nauki, „Analecta”, 1995, z. 1, s. 147-173. Dostęp online:
32. Loth Roman, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006.
33. Łaszkiewicz Hubert, Czy zmiany w refleksji metodologicznej historii wpływają na warsztat edytorski (i czy w ogóle powinny)?, [w:] Edytorstwo źródeł – ograniczenia i perspektywy, (Seria: Editio, t. 2: Studia Edytorskie, t. 2), red. Adam Perłakowski, Kraków : Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica" : Uniwersytet Jagielloński, 2015, s. 181-197.
34. Marian Friedberg, Wydawanie drukiem źródeł archiwalnych : metoda i technika pracy edytorskiej, Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
35. Poksińska Maria, Odczytywanie utraconych treści dawnych dokumentów, [w:] Piśmienność pragmatyczna, edytorstwo źródeł historycznych, archiwistyka : studia ofiarowane profesorowi Januszowi Tandeckiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Roman Czaja, Krzysztof Kopiński, Toruń : Towarzystwo Naukowe, 2015, s. 663-673.
36. Sikorska-Kulesza Jolanta, Historyk XIX wieku wobec problemu modernizacji źródła, [w:] Edytorstwo źródeł XIX wieku : problemy teoretyczne i praktyka edytorska, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 1), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 139-157.
37. Sikorska-Kulesza Jolanta, Kilka uwag o przypisie rzeczowym, [w:] Wokół edytorstwa dziewiętnastowiecznych źródeł, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 2), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, s. 157-172.
38. Sikorska-Kulesza Jolanta, Obfitość źródeł jako problem edytorski, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu War-szawskiego, 2018, s. 7-20.
39. Szymański Janusz, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2004.
40. Tandecki Janusz, Kopiński Krzysztof, Edytorstwo źródeł historycznych, Warszawa 2014.
41. Tomczak Sandra, Fotografia jako źródło historyczne – rys problemowy, „Archiwista Polski” 2013, nr 2, s. 31-39.
42. Wiśniewski Krzysztof, Czy historycy śnią o źródłach w internecie? «Zapisy Terroru» jako nowoczesne narzędzie pracy historyka, [w:] Edytorstwo wobec masowości źródeł najnowszych, (Seria: Edytorstwo źródeł XIX i XX wieku : Teoria i praktyka, t. 3), red. Jolanta Sikorska-Kulesza, Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018, s. 181-190.
43. Witek Piotr, Kultura, film, historia: metodologiczne problemy doświadczania audiowizualnego, Lublin 2005.
44. Wysocka Justyna, Wydanie dwudziestowiecznych listów – wybrane problemy, [w:] Edytorstwo źródeł : różne drogi - wspólny cel, (Seria: Editio, t. 3: Studia Edytorskie, t. 3), red. Adam Perłakowski, Kraków : Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica" : Uniwersytet Jagielloński, 2017, s. 223-238.
45. Zdrenka Joachim, Znaczenie dokumentacji fotograficznej w edycji tekstów epigraficznych, [w:] Piśmienność pragmatyczna, edytorstwo źródeł historycznych, archiwistyka : studia ofiarowane profesorowi Januszowi Tandeckiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. Roman Czaja, Krzysztof Kopiński, Toruń : Towarzystwo Naukowe, 2015, s. 675-688.

Źródła:
1. Herling-Grudziński Gustaw, Dziennik pisany nocą, wyboru dokonał Henryk Chłystowski, Warszawa 2001.
2. Instrukcje gospodarcze dla majątków wielkopolskich w pierwszej połowie XIX wieku, (Seria: Wydawnictwa Źródłowe Komisji Historycznej, t. 14), wyd. Janina Bielecka, Poznań 1959.
3. Jaworski Władysław Leopold, Notatki, wprow. Władysław Leopold Jaworski (imiennik i wnuk aut.), Poznań 2002.
4. Krasiński Zygmunt, Listy do Delfiny Potockiej, opr. i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, t. I-III, Warszawa 1975.
5. Krasiński Zygmunt, Listy do różnych adresatów, zebrał, opr. i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, t. I-II, Warszawa 1991.
6. Łukasiński Walerian, Pamiętnik, opr. i wstępem poprzedził Rafał Gerber, Warszawa 1960.
7. Nałkowska Zofia, Dzienniki czasu wojny, wstęp, oprac. i przypisy Hanna Kirchner, Wyd. 2 popr. i uzup., Warszawa 1972.
8. Ostrowski Antoni, Pamiętnik z czasów powstania listopadowego, wyd. Karolina i Władysław Rostoccy, Wrocław 1961.
9. Rybicki Józef, Notatki szefa warszawskiego Kedywu, przygot. do dr. Hanna Rybicka, Warszawa 2001.
10. Polskie Kroniki Filmowe 1945-1989.
11. Portal „Zapisy Terroru” – zapis relacji mówionych ofiar totalitaryzmów
12. Archiwum Historii Mówionej – Domu Spotkań z Historią
13. Narodowe Archiwum Cyfrowe – zbiory fotografii
14. Internetalia – bazy podcastów i videocastów

Recenzje:
1. Łepkowski Tadeusz, Pamiętnik Waleriana Łukasińskiego, „Przegląd Historyczny”, 1961, z. 1, s. 153-163.
2. Ochmański Władysław, Uwagi o wydawnictwie instytucji gospodarczych dla dóbr wielkopolskich, „Kwartalnik Historyczny”, 1960, nr 3, s. 712-717.
3. Bloch Czesław, Przyczynek do metody wydawania pamiętników. Na przykładzie «Pamiętników» Prądzyńskiego w wydaniu Bronisława Gembarzewskiego, „Studia Źródłoznawcze”, 1964, t. 9, s. 117-136.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 350-HS1-3EDH w USOSweb